Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.11.1971, Page 17

Tímarit Máls og menningar - 01.11.1971, Page 17
Merking hugtaksins ,vinstri‘ lýðræÖislegum slagorðum, sem notuð eru til að dylja auðvaldsríkið. Aðeins á þennan hátt getur vinstrihyggja haldið sérstakri og aðskildri afstöðu sinni, sem er nú í minnihluta. Þrátt fyrir það óskar vinstrihreyfing ekki eftir að verða í meirihluta hvað sem það kostar. Við núverandi aðstæður er megináherzla vinstrihyggju hugmyndafræði- leg. Nánar skilgreint, er um að ræða skýra aðgreiningu á hugmyndafræði og núverandi pólitískum aðferðum. Vinstrihyggja hafnar ekki málamiðlun við raunveruna, svo framarlega sem tekið er fram að um málamiðlun sé að ræða. En hún mun alltaf standa gegn hverskonar tilraunum til að hagræða hug- myndafræðinni í samræmi við augnabliksnauðsyn, eða í samræmi við nauðsynlega eftirgjöf eða breytingu á aðferðum. Þó að vinstrihyggja sjái stundum að hún er getulaus gagnvart einhverjum glæp, þá neitar hún að nefna glæpi „blessun". Þetta er vissulega ekkert smá- eða aukaatriði. Pólitískur flokkur, sem grundvallast ekki á ekta hugmyndafræði, getur haldizt í horfinu í langan tíma, en hann fellur eins og spilahorg þegar erfiðleikar steðja að. Gott dæmi er Alþýðuflokkurinn.3 Vinstrihreyfing sem lætur hugmyndafræðina sitja á hakanum vegna aðferða hvers tíma, hlýtur að ganga úr sér og bíða ósigur. Hún getur aðeins tórað fyrir tilstilli máttar og þrúgunargetu ríkisins. Vits- munalegt og siðrænt gildismat kommúnismans er ekki fínt skraut fyrir at- hafnirnar, heldur hreint og beint skilyrði fyrir tilveru hreyfingarinnar. Þessvegna er svona erfitt að byggja upp vinstri sósíalisma í afturhaldssömu landi. Kommúnísk hreyfing, sem byggist eingöngu á aðferðum, og lætur upprunalegar vitsmunalegar og siðrænar forsendur sínar sigla lönd og leið, hættir að vera vinstri hreyfing. Þessvegna hefur orðið ‘sósíalismi’ öðlazt ýms- ar merkingar, og er ekki lengur samrætt orðinu ‘vinstri’. Og þetta er ástæða þess, að nauðsynlegt er að endurvekja hugtakið ‘vinstri’ — einnig til þess að við getum ákveðið nánar merkingu slagorða sem kennd eru við sósíalisma. Þessvegna mælum við með nafninu „vinstri sósíalismi“. Án þess að láta af neinni forsendu sinni, eru vinstrisinnar auðvitað til- búnir að gera bandalög við hverskonar hópa, sama hve litlir, og með hvers- konar „vinstri sjónarmiðum“ hvaðan sem þau eru upprunnin. En þeir þver- taka fyrir nokkurn stuðning við hægri aðstæður eða athafnir; eða ef þeir eru neyddir með þvingunum til að gera slíkt, þá verða vinstrisinnar að nefna slíkt „þvinganir“ og forðast að leita hugmyndafræðilegrar réttlætingar á þvílíku atferli. Vinstrisinnar vita að þessar kröfur virðast óverulegar, og gera sér Jjóst að 95
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.