Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.11.1971, Qupperneq 59

Tímarit Máls og menningar - 01.11.1971, Qupperneq 59
Um íslenzka þjóðhœtti þegar frá líöur, þótt þeim þyki einatt sem þesskonar fræði verði einna sízt látin í askana, meðan þau eru enn í fersku minni. En ef við víkjum t. d. að list 20. aldarinnar, kvikmyndalistinni, eða sviðsetningu leikrita, sem gerast eiga á horfnum tíma, þá er kunnara en upp þurfi að telja, hversu menn renna einatt átakanlega blint í sjóinn í þeim efnum. Ekki hara af óvandvirkni, heldur þekkingarleysi og skorti á tiltækum heimildum. Hver mundi t. d. ekki fagna því, ef til væru smásmugulegar þjóðháttalýsingar frá dögum Galdra- Lofts eða Marðar Valgarðssonar? Það er ekki auðgjört að meta sinn eigin samtíma, og við vitum ekki með vissu, hversu vel hann varðveitist fyrir komandi kynslóðir í öllu því prentaða máli, sem út er gefið, segulböndum, ljósmyndum og kvikmyndum. Sjálfsagt verður auðveldara að vinna úr þessu efni einhverja samfellda mvnd en þegar ekkert slíkt er við að styðjast, eins og lengst af hefur verið. En samt gæti sú mvnd orðið ærið villandi, ef ekki hefur heinlínis verið safnað efni með forsiá og af ásettu ráði. Ef við ætluðum til dæmis að lýsa einhverjum stórum vinnustað eftir slíkum gögnum. þ. á m. vinnubrögðum og aðbúnaði starfsfólks. há gæti myndin orðið allólík eftir því, hvort farið væri eftir stjórnarhlaði eða stjórnarand- stöðublaði. málgagni atvinnurekanda eða launþega. Sömuleiðis gæti revnzt varasamt að fara í lýsingu verkfæris eða heimilistækis eftir gömlum aug- Ivsingum eða útlistunum í sölupésum fyrirtækja, því að þar er aldrei getið um annað en hina jákvæðu hlið. — Og þannig er það í rauninni einnig um ritaðar heimildir frá fyrri öldum, sem reynt er að draga ályktanir af. Við vitum ekki með vissu, hvað af því er óafvitandi áróður eða a. m. k. nöldur og kvartanir, sem stundum geta átt sér persónulegar sálrænar orsakir. Klaufskur maður skellir kannski skuldinni á verkfærið fremur en sjálfan sig, en sé hann penna- fær. getur lýsing hans orðið mönnum síðari tíma að einskonar trúaratriði um þetta tiltekna áhald. Á öðru er þó ekki unnt að byggja, fyrr en skipuleg þjóðháttasöfnun hefst. En slík söfnun er ekki gömul í hettunni hér á landi. Hið fyrsta af slíku tagi, sem það nafn er gefandi, er alveg samferða þjóð- sagnasöfnuninni: þ. e. hin alkunna Áskorun fornleifanefndarinnar í Kaup- mannahöfn árið 1817 til embættismanna á íslandi, þar sem m. a. er beðið „um sögusagnir meðal almúgans um fommenn, merkileg pláss, fornan átrún- að eður hjátrú á ýmsum hlutum, sérlega viðburði osfrv.“ — Heldur lítill afrakstur varð þó af þessari umleitan. Þá kemur, varðandi fyrirhugaða íslandslýsingu Hins íslenzka bókmennta- félags, spurningalisti til allra presta á landinu árið 1839. En í 58. grein er um 137
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.