Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.11.1971, Side 62

Tímarit Máls og menningar - 01.11.1971, Side 62
Timarit Máls og menningar fram í bókinni íslenzkir þjóðhættir, þ. e. daglegt líf, aðalstörf manna til sveita, veðurspár og veðurboða, skepnurnar, dýralækningar, hátíðir og merkidaga, skemmtanir, lífsatriðin, alþýðlegar lækningar, hugsunar- og trúar- lífið, húsaskipan og byggingar. Honum virðist ganga söfnunin allvel, og á árunum 1914—15 hefur hann lítilsháttar styrk til hennar úr Carlsbergssjóðn- um. Ariö 1915 lætur hann prenta kver, sem hefur inni að halda „Spurningar til leiðbeiningar til vísindalegra rannsókna um þjóðháttu og þjóösiði, þjóð- trú og venjur á Islandi“, og sendir og lætur senda það ýmsum mönnum. Honum berast nú skrif úr ýmsum áttum. Um leið og sr. Jónas fékk styrkinn úr CarlsbergssjóÖi, mun hann hafa fengið reglur frá Dansk Folkemindesamling um skráningu efnisins. Eftir það færir hann allt það efni, sem honum safnast, á einstök blöð eða seöla, hvert efnisatriði á sitt blað, og er þetta gert eftir fyrirmynd Dansk Folkeminde- samling. Má sjá, að hann hefur ekki einungis fært allt það efni, er hann lét nú safna, á þessa seðla, heldur og það, sem hann hafði þegar skrifað um í samfelldu máli. En það er kostur þessa seðlasafns, að þar má í skjótri svipan sjá, hvaðan hvað eina er komið og hvenær það er skráð. En Jónas Jónasson dó, áður en hann hafði fullsamið rit sitt um íslenzka þjóðhætti, hvað þá búið það til prentunar. Það kom heldur ekki út fyrr en 16 árum síðar, árið 1934, og það var dr. Einar Ól. Sveinsson, sem vann að tals- verðu leyti úr drögum Jónasar og bjó verkið allt undir prentun. Hinsvegar hefði ekki reynzt unnt, að því er Einar segir, að koma öllu því að í bókinni, sem Jónas hafði dregið saman, án þess að semja hluta verksins að miklu leyti að nýju, og hefði hókin þá verið fjær því að vera verk Jónasar en ella. Því er það, að vilji menn leita nánari upplýsinga um einstök atriði í bókinni ís- lenzkir þjóðhættir, þá getur stundum horgað sig að hyggja eftir í seðlasafni Jónasar í Landsbókasafni. En nú má segja, að eftir fráfall Jónasar árið 1918 hafi, með einni stórri undantekningu, skipuleg söfnun þjóðháttaefnis legið niðri í u. þ. b. 40 ár, fyrir utan það, sem flaut með við söfnun þjóðsagna, en hún hélt áfram af talsveröuin þrótti, eins og menn vita, og nægir þar að nefna nöfn eins og Sigfús Sigfússon, Gráskinnu, Grímu, Rauðskinnu, Vestfirzkar sagnir og Sagnahætti og þjóðsögur Guðna Jónssonar. Hugmyndir virðast hafa verið uppi um það kringum 1930, að Háskóli Islands sinnti þessu verkefni að nokkru, og var þá kosin fimm manna nefnd til að rannsaka, „hvort háskólinn eigi að koma á stofn þjóðfræöistofnun“, eins og fram kemur í erindi prófess- ors Jóns Helgasonar 1945 um verkefni íslenzkra fræða: 140
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.