Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.11.1971, Síða 62

Tímarit Máls og menningar - 01.11.1971, Síða 62
Timarit Máls og menningar fram í bókinni íslenzkir þjóðhættir, þ. e. daglegt líf, aðalstörf manna til sveita, veðurspár og veðurboða, skepnurnar, dýralækningar, hátíðir og merkidaga, skemmtanir, lífsatriðin, alþýðlegar lækningar, hugsunar- og trúar- lífið, húsaskipan og byggingar. Honum virðist ganga söfnunin allvel, og á árunum 1914—15 hefur hann lítilsháttar styrk til hennar úr Carlsbergssjóðn- um. Ariö 1915 lætur hann prenta kver, sem hefur inni að halda „Spurningar til leiðbeiningar til vísindalegra rannsókna um þjóðháttu og þjóösiði, þjóð- trú og venjur á Islandi“, og sendir og lætur senda það ýmsum mönnum. Honum berast nú skrif úr ýmsum áttum. Um leið og sr. Jónas fékk styrkinn úr CarlsbergssjóÖi, mun hann hafa fengið reglur frá Dansk Folkemindesamling um skráningu efnisins. Eftir það færir hann allt það efni, sem honum safnast, á einstök blöð eða seöla, hvert efnisatriði á sitt blað, og er þetta gert eftir fyrirmynd Dansk Folkeminde- samling. Má sjá, að hann hefur ekki einungis fært allt það efni, er hann lét nú safna, á þessa seðla, heldur og það, sem hann hafði þegar skrifað um í samfelldu máli. En það er kostur þessa seðlasafns, að þar má í skjótri svipan sjá, hvaðan hvað eina er komið og hvenær það er skráð. En Jónas Jónasson dó, áður en hann hafði fullsamið rit sitt um íslenzka þjóðhætti, hvað þá búið það til prentunar. Það kom heldur ekki út fyrr en 16 árum síðar, árið 1934, og það var dr. Einar Ól. Sveinsson, sem vann að tals- verðu leyti úr drögum Jónasar og bjó verkið allt undir prentun. Hinsvegar hefði ekki reynzt unnt, að því er Einar segir, að koma öllu því að í bókinni, sem Jónas hafði dregið saman, án þess að semja hluta verksins að miklu leyti að nýju, og hefði hókin þá verið fjær því að vera verk Jónasar en ella. Því er það, að vilji menn leita nánari upplýsinga um einstök atriði í bókinni ís- lenzkir þjóðhættir, þá getur stundum horgað sig að hyggja eftir í seðlasafni Jónasar í Landsbókasafni. En nú má segja, að eftir fráfall Jónasar árið 1918 hafi, með einni stórri undantekningu, skipuleg söfnun þjóðháttaefnis legið niðri í u. þ. b. 40 ár, fyrir utan það, sem flaut með við söfnun þjóðsagna, en hún hélt áfram af talsveröuin þrótti, eins og menn vita, og nægir þar að nefna nöfn eins og Sigfús Sigfússon, Gráskinnu, Grímu, Rauðskinnu, Vestfirzkar sagnir og Sagnahætti og þjóðsögur Guðna Jónssonar. Hugmyndir virðast hafa verið uppi um það kringum 1930, að Háskóli Islands sinnti þessu verkefni að nokkru, og var þá kosin fimm manna nefnd til að rannsaka, „hvort háskólinn eigi að koma á stofn þjóðfræöistofnun“, eins og fram kemur í erindi prófess- ors Jóns Helgasonar 1945 um verkefni íslenzkra fræða: 140
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132

x

Tímarit Máls og menningar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.