Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.11.1971, Page 105

Tímarit Máls og menningar - 01.11.1971, Page 105
Samtal Náttúrunnar og íslendings stöðu, að þú sért hinn duldi óvinur mannkynsins, allra dýranna og allra verka þinna, því ýmist freistar þú okkar, eða þú hótar okkur, ýmist ræðstu að okkur, eða þú stingur okkur, ýmist strýkir þú okkur, eða þú rífur okkur í þig, stöðugt þjakar þú okkur og ofsækir. Af eðli og ávana ertu uppæta eigin ættar, barna þinna, holds þíns og blóðs. Ég er því sviptur allri von: ég hef skilið, að þótt mennirnir hætti að ofsækja eða traðka á þeim, sem flýja þá í leit að griðastað, þá munir þú aldrei láta af ofríki þínu fyrr en þú hefur lagt þá að velli. Ég sé þegar hina bitru og döpru daga ellinnar nálgast: hið illa í sinni klárustu mynd, eða öllu heldur samsafn hinna þung- bærustu þjáninga og þrauta. Þetta gerist ekki fyrir tilviljun, allt er þetta örlögum bundið af þér fyrir allar lifandi verur. Allt þetta er hverjum okkar ljóst þegar í bernsku og hann byrjar strax eftir fimmta blómaárið að búa sig undir stöðuga hrörnun og þjáningu, án þess að hafa unnið til nokkurrar sakar. Þannig er tæpur þriðjungur æviskeiðs mannanna ætlaður til blómstr- unar, augnablik ætluð til þroska og fullkomnunar, allt hitt er hrörnun og það höl, sem henni fylgir. Náttúran. En hélztu að heimurinn væri gerður fyrir ykkar sök? Nú ættir þú að vita, að í verkum mínum, reglum mínum og gerðum, þá hefur með örfáum undantekningum allt annað ráðið en hugsunin um hamingju mann- anna, eða óhamingju þeirra. Þegar ég særi ykkur á einn eða annan hátt, þá er það sjaldnast af ásettu ráði. Venjulega er mér það ekki Ijóst, þegar ég baka ykkur sorg eða gleði; ég hef ekki gert alla þessa hluti, eins og þið haldið, til þess að særa ykkur eða veita ykkur ánægju. Og að lokum, ef ég ætti eftir að eyða allri tegund ykkar af jörðinni, þá væri það óviljaverk. /slendingur. Segjum sem svo, að einhver byði mér af frjálsum vilja í hús sitt og legði mikla áherzlu á boðið. Ég mundi hins vegar þiggja það fyrir kurteisissakir. í húsinu væri mér boðið í sprunginn og hrörlegan klefa, sem væri að falli kominn, þar sem ég lifði í stöðugri hættu á að verða kraminn undir rústum, þar sem rakinn, óþefurinn, gusturinn og regnið léki um allar gáttir. Hugsum okkur að þessi gestgjafi gerði ekki hina minnstu tilraun til að stytta mér stundir, eða veita mér nokkur þægindi, þvert á móti mundi hann varla sjá mér fyrir nauðþurftum, og að auki mundi hann láta börn sín og annað skyldulið ráðast að mér, hæða mig, ógna mér og traðka á mér. Þegar ég kvartaði undan illri meðferð, mundi hann segja: „Held- urðu kannski að ég hafi byggt þetta hús fyrir þig? Á ég að sjá fyrir börnum og fjölskyldu til þess að þau geti þjónað þér? Ég hef um annað að hugsa en að sjá þér fyrir þægindum eða stytta þér stundir.“ Þessu mundi ég svara: 183
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.