Tímarit Máls og menningar - 01.06.1981, Page 104

Tímarit Máls og menningar
landa. Einkum er alvarlegt ástand í flóttamannabúðum í Honduras og Costa
Rica, þar sem hungursneyð er algeng, jafnvel hungurdauði.
4. Herforingjastjórnin heldur því fram að ofbeldi og hermdarverk séu verk
óstýrilátra öfgahópa til hægri og vinstri. Þau gögn sem lögð voru fyrir dóm-
stólinn sýndu glöggt að ofbeldisverkin eru að langmestu leyti frarnin af kúgunar-
sveitum sem lúta beinu og formlegu forrœði herforingjastjórnarinnar. Samkvæmt
tölum sem Lögfræðiaðstoð erkibiskupsdæmisins lét dómstólnum í té voru
eftirtaldar sveitir ábyrgar fýrir drápi 6.598 manna á tímabilinu mai til desember
1980:
Þjóðvarðliðar 534
Ríkislögreglan 169
Lögregla fjármálaráðuneytisins 31
Sameinaðar sveitir lögreglu og hers 2.930
Landherinn 131
ORDEN 109
Dauðasveitir 752
Borgarasveitir 184
Leyniher andkommúnista 4
Sérsveitir andkommúnista 2
Óþekktir 1.752
Alls 6.598
Fyrstu 5 fýrirbærin sem talin voru eru hluti af ríkiskerfinu og undir yfirstjórn
forseta E1 Salvador skv. 70. grein stjórnarskrárinnar frá 1962. Nú hefur herfor-
ingjastjórnin tekið á sig þetta forsetavald og er þannig ábyrg fyrir gerðum
hersveita ríkisins.
ORDEN og Dauðasveitin eru skv. skilgreiningu herforingjastjórnarinnar
vopnuð samtök yst til hægri sem stjórnvöld hafa ekkert vald yfir. Gögn sem
lögð voru fýrir dómstólinn segja aðra sögu. ORDEN var stofnað af Medrano
hershöfðingja meðan hann var yfirmaður Þjóðvarðliðsins (1962—1970). Enda
þótt ORDEN væri lýst ólöglegt 1979 nýtur það opinbers stuðnings. Aðgerðir
þess eru samhæfðar aðgerðum hers og öryggissveita. Guatemalastjórn hefur séð
ORDEN fyrir vopnum og landsvæði til heræfinga. Fundir þessa hóps fara fram
í lögreglustöðvum og stöðvum Þjóðvarðliða. Samkvæmt framburði margra
vitna er Dauðasveitin einkum mönnuð fólki úr öryggissveitunum. Þannig er
ljóst að þessir tveir vopnuðu hópar vinna undir stjórn hersins engu síður en
sérþjálfaðar sveitir hans.
222