Tímarit Máls og menningar - 01.11.1983, Síða 93

Er víst að 7. áratugurinn sé liðinn
unum sínum öðlast Frandse nirvana-kennda reynslu sem í bókinni verður
skýringin á því hvers vegna hann getur skrifað um slysið sem hann hefur
hringsólað um í mánuð. Um þetta tek ég ítarlega tilvitnun:
Kem stuttu seinna aftur að krossgötum, beygi niður á nýjan veg sem líkist
hringveginum sem ég byrjaði á: Það er þar sem það gerist: Eg er nýbúinn að
líta upp til að átta mig og vakna skyndilega af algleyminu. Fæturnir halda
sjálfkrafa áfram undir mér en um leið er eins og bresti í mér fjölmargar stíflur
(og umhverfis mig, á því er enginn munur) í einu. Er ekki lengur hlaupandi
kerfi með ákveðin takmörk, jú, það er ég auðvitað ennþá, veit vel hvað er
innan við húðina og hvað fyrir utan, en samt eru þau skil marklaus.. . . nei, ég
mun aldrei geta útskýrt fyrir þér eða nokkrum öðrum hvernig þetta er, þetta
er áfall fyrir tungumálið, að minnsta kosti eins og ég kann að nota það,
opinberun án þess að ég hafi orðið nokkurs vísari. Það er ekki hvernig og á
hvaða hátt, það er að ég, að ljósin, að vegurinn, að ég eða það kemur bara
hlaupandi eftir veginum eins og hluti af öllu, að þetta „bara“ sem eiginlega
ætti að draga úr, rúmar allt um leið, ég er farinn að röfla, það er ekki fleira að
segja nema skrýtin orð eins og „aðleiki": Þetta er ekkert, ég fæ ekkert að vita;
um leið fæ ég að vita ekkert, ekkert annað en nakta tilvistina, tilvistina
umbúðalausa. (189 — 190)
Frandse hleypur ekki frá vandræðum sínum heldur lærir hann, svo að
notað sé orðalag sem nú er í tísku, að hafa vandamál sín. Reynslan sem hann
verður fyrir er í raun og veru sú að hann endurtekur lífshlaup sitt á
táknrænan hátt: Eftir hringvegi sjöunda áratugarins og þaðan út í hliðargöt-
ur sem eru völundarhús, með hættu á að hverfa og deyja og þar verður
opinberunin: Hann horfist í augu við „ekkert“, „nakta tilvistina“. Saga hans
verður ein af mörgum ævisögum. Hann skiptir máli, hann er með , tilbúinn
að taka við þeim boltum sem verða gefnir til hans. Eða svo vitnað sé í
Frandse sjálfan: Eg er hræddur við að deyja og þess vegna hlýt ég að vilja
lifa.
Kristjdn Jóh. Jónsson þýddi
Fótboltaengillinn kemur út hjá Máli og menningu í ár. Blstal í greininni vísar í þá út-
gáfu.
563