Tímarit Máls og menningar - 01.11.1987, Blaðsíða 115

„frávita barni“ sem rekur upp „fjarlægt
óp“ (Köllun) eða er lokað inni í
„þröngu og niðdimmu helvíti“ í
„leyndum afkima vonbrigðanna“ (I
leyndum afkima). Inn í þennan afkima
hafa augu litið, „forvitin augu/ og full af
samúð/ jafnvel ástfangin augu“,
En myrkrið er svart
og barnið er hrætt
og það er ég sem ræð.
I þremur síðustu ljóðum bókarinnar
verða mikil tíðindi. Barnið er ekki leng-
ur eitt.
Hvað gera börn
tvö ein í völtum báti
á straumhörðu fljóti?
Þau halda hvort um annað
og berast með straumnum.
(Ljóð)
Svo verða vatnaskil, undrið sem „á
sér engan fyrirboða", og sólin „strýkur
vanga hvers frávita barns" (Vatnaskil).
Og bókin endar á fagnaðarnótum:
Leitandi hönd
hef ég rétt út í myrkrið
og ég hef fundið aðra, leitandi hönd.
Fagnandi deila þær gleði sinni
hendurnar sem finnast.
(Hendur)
Gömul saga, en alltaf ný. Þannig er
þessi bók Böðvars Guðmundssonar:
boðskapur hennar er ástin. Þetta er bók
sem segir: brjóttu af þér skelina, leyfðu
sólinni að lýsa upp leyndustu afkimana,
réttu leitandi hönd út í myrkrið. Þrátt
fyrir vonbrigðin, þrátt fyrir allt . . .
Héðan í frá munu karlremba og töffara-
stælar eiga erfiðara uppdráttar í is-
lenskri ljóðlist en hingað til. Fyrir það
sé Böðvari þökk.
Ingibjörg Haraldsdóttir
Umsagnir um bækur
ERU AUGU (S)KYNFÆRI?
Upp á yfirborðið?
Skáldið Sjón hafði á síðasta ári gefið út
átta ljóðakver (þar af eitt við annan
mann), en þau komu öll út í litlum
einkaútgáfum. Eflaust er töluvert um að
reki á fjörur lesenda einhverjar þeirra
fjölmörgu ljóðabóka sem út koma í litl-
um neðanjarðarupplögum á ári hverju,
og einstaka maður kann að hafa yfirsýn
yfir þessa útgáfu. En ætli ljóð Sjóns hafi
ekki verið ókunn mörgu bókafólki þeg-
ar Mál og menning afréð að gefa út
ljóðasafnið Drengurinn með röntgen-
augun í fyrra? Sjón sjálfur virðist þó
ekki hafa verið með öllu óþekktur. Sá
sem þetta ritar hefur ekki búið á land-
inu um árabil en hefur fregnað að Sjón
hafi verið áberandi á íslenskum al-
mannavettvangi. Hann hefur leitast við
að yrkja í anda súrrealismans og segir
Guðmundur Andri Thorsson í ritdómi
um ljóðasafnið að persónan Sjón sé
„súrrealísk starfssemi":
Eg gæti því allteins ritdæmt
klæðaburð hans eða nefið á hon-
um. Ljóð hans þurfa þannig á
hans eigin persónu að halda, eigi
þau að ná fullum áhrifum ... I
þeim er einhver mórall sem er á
skjön við hefðbundið háttarlag
ljóðaunnandans sem kýs að vera
einn með Ijóðunum. Þetta eru
ekki ljóð fyrir íhugul vetrarsíð-
kvöld og koníakskakó.
(Þjóðviljinn, 15. nóv. 1986)
Að vísu er því oftar haldið fram um
dadaista en súrrealista að texta þeirra
verði að skoða í ljósi hlutaðeigandi
uppákomu, gjörnings eða annarrar at-
hafnar sem er orðunum samfara, en það
má vel vera að staða- Sjóns í íslensku
TMM VIII
505