Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.2004, Síða 135

þennan girnilega varning gegnum sambönd við hollenska og enska
sæfara, fiskimenn eða smyglara.14 18. öld var á margan hátt erfiður tími á
Íslandi. Eldgos og kuldatímabil höfðu valdið hallæri og sóttir höfðu í för
með sér töluverða mannfækkun.15 Margir voru einnig þeirrar skoðunar
að hátt verðlag og álögur verslunarfélagsins leiddu til erfiðleika í efnahag
landsins. Það var ekki fyrr en um miðja 18. öld að ráðist var í metnaðar-
fullar tilraunir til að styrkja efnahagslíf landsins og bæta kjör landsmanna,
meðal annars með úrbótum í landbúnaði.
Tilraunir í garðrækt
Mikill áhugi vaknaði um þetta leyti á Íslandi á jarðrækt, bæði fræðilegur
og hagnýtur. Hópur bændafólks kom frá Danmörku og Noregi, um 50
manns alls, og átti að leiðbeina Íslendingum í jarðrækt. Á ýmsum stöðum
voru gerðar tilraunir til að rækta korntegundir, tré, grænmeti og krydd-
jurtir.16 Þrjár heimildir frá þessum tíma eru athyglisverðar, þótt þeim hafi
verið lítill gaumur gefinn hingað til. Þær sýna að reynt hefur verið að
rækta tóbak á 18. öld á Íslandi. Árið 1757 kom út ritið Tractatus Historico-
Physicus de Agricultura Islandorum eftir Jón Snorrason. Þar segir hann að
jarðvegur á Íslandi sé alveg jafnfrjósamur og í öðrum Evrópulöndum.
Hann nefnir því til sönnunar ræktunartilraunir Jóhannesar nokkurs
Erichstrup í Brokey á Breiðafirði. Þar hafði hann ekki bara ræktað bæði
korn og kryddjurtir, heldur einnig Linum, Canabis og Nicotia.17 Í riti sem
Jón gaf út síðar ræðir hann hvernig best megi rækta innfluttar nytja-
134 ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS
2. mynd. Árlegur innflutningur tóbaks til Íslands á 18. öld, byggt á Hagskinnu.