Valsblaðið - 01.05.2015, Side 126
126 Valsblaðið 2015
vegar nánast eingöngu byggt upp á leik-
mönnum sem spila með erlendum liðum
og að mínu mati er KSÍ að mörgu leyti í
öðrum heimi en meðlimir þess, knatt-
spyrnufélögin.
En á þessum málum er einnig önnur
og enn viðkvæmari hlið og það er hvern-
ig nýtast þessir fjármunir íþróttamönnun-
um sjálfum? Eru þeir orðnir atvinnu-
menn og eða hálfatvinnumenn og knatt-
spyrnuiðkunin því einfaldlega þeirra
atvinna? Í langflestum tilvikum er það
ekki raunin. Þegar á heildina er litið má
líkja þessu við skammvinn uppgrip þar
sem geta og hæfileiki skapa tekjumögu-
leika í skamman tíma. Hluti leikmanna
vinnur að markmiðum sínum að komast í
atvinnumennsku og annar hópur eru leik-
menn sem hafa snúið heim úr atvinnu-
mennsku, annaðhvort vel heppnaðri og
langvinnri eða misheppnaðri og skamm-
vinnri.
Knattspyrnuferillinn fer að stærstu
leyti saman við mikilvægasta mótunar-
og menntunartímabil ævinnar. Á þessu
æviskeiði ræðst menntunarstig einstak-
lingsins, hann mótast sem sjálfstæður
einstaklingur og byggir grunnstoðir undir
framtíð sína. Stöðugt auknar peninga-
greiðslur hafa haft mikil áhrif á þetta
ferli. Fjölmörg dæmi sanna að ungir og
efnilegir knattspyrnumenn lifa að stóru
leyti á þeim peningum sem knattspyrnu-
iðkunin skapar þeim og huga í mun
minna mæli en jafningjar þeirra að
menntun og starfsframa. Tek þó skýrt
fram að á þessu eru margar undantekn-
ingar. Stóra spurningin er því hvort þess-
ir peningar eru til heilla eða hvort þeir
geri einstaklinginn værukæran fyrir
þeirri framtíð sem tekur við eftir að
knattspyrnuferli líkur? Mörg dæmi eru
einnig um annað en hér er nefnt, þ.e.
leikmenn sem stunda nám eða hafa eign-
ast fjölskyldu og nýta launin til almennr-
ar framfærslu. Launagreiðslur í íslenskri
knattspyrnu og í fleiri íþróttargreinum
eru komnar til að vera enda fylgir sú þró-
un alþjóðlegu umhverfi okkar og hefur
gert um langa hríð. Það hlýtur hins vegar
að vera umhugsunarvert fyrir félag eins
og Val og íþróttahreyfinguna í heild að
skoða á gagnrýninn hátt þetta umhverfi.
Eitt af meginmarkmiðunum í uppeldis-
og æskulýðsstarfsemi okkar er að byggja
upp og þroska ungt æskufólk. Það hlýtur
því að skjóta skökku við að bjóða ungum
knattspyrnumönnum upp á þá freistingu
að gefa eftir í undirbúningi fyrir lífið fyr-
ir þá von að verða einn af örfáum sem ná
raunverulega alla leið.
kerfi sem KSÍ hefur innleitt að fyrirmynd
UFEA Club Licensing sýni og sanni
mikilvægi reglna og skipulags í kringum
íþróttafélögin. En skýtur þá ekki skökku
við að raunverulegt starfsumhverfi félag-
anna sé með þeim hætti sem hér er lýst?
Þurfa félögin með milligöngu KSÍ ekki
að koma saman og ræða fjármálalega
umgjörð sína af hreinskilni og á opinská-
an hátt? Svör við þessum spurningum
eru ekki einföld og örugglega töluverður
ágreiningur um hvort og þá hvernig skuli
bregðast við. Að stinga höfðinu í sandinn
og afneita vandamálinu er hins vegar
örugglega versta leiðin.
Vondir peningar
Umfjöllun um launagreiðslur í íslenskri
knattspyrnu er viðkvæmt málefni og má
líkja við heita kartöflu sem enginn vill
halda á. Á meðan launagreiðslur í lönd-
unum umhverfis okkur verða stöðugt
gegnsærri er leyndin enn jafn mikil og
viðkvæm hér á landi. Ég tel eina megin
ástæðuna vera hversu veikur fjárhagslegi
grundvöllurinn á bak við þær er. Á með-
an tekjugrundvöllurinn er jafn veikur og
hér er lýst að framan er ekki von til þess
að knattspyrnufélögin vaxi og dafni á
sama hátt og knattspyrnan er að gera í
heild sinni. Nú spyr kannski einhver; en
hvað með landsliðið, er það er ekki að
gera frábæra hluti? Jú vissulega og af því
erum við öll stolt. Landsliðið er hins
komst í 3ju umferð í fyrstu þátttöku liðs-
ins í Evrópukeppni og árangur Víkings
sem á sama ári komust í Evrópukeppni
og seldi uppalinn leikmann fyrir álitlega
fjárhæð. Árangur sem þessi skapar veru-
legar tekjur en oft vill gleymast að hann
kallar einnig á stóraukin útgjöld í formi
ferðakostnaðar, bónusgreiðslna til leik-
manna og þjálfara og loks launaþrýstings
því allir vilja hluta í gullkálfinum. Stóru
erfiðleikarnir eru aftur á móti þeir að hér
er ekki á vísan að róa og allir þeir sem
þekkja til reksturs vita að það kann ekki
góðri lukku að stýra að byggja á jafn
ótryggum tekjum og hér er augljóslega
um að tefla. Hvorki Vikingur né Stjarnan
tryggðu sér þátttökurétt í Evrópukeppni á
sl. tímabili.
En hvað er til ráða eða þarf ekki að
grípa til neinna aðgerða? Starfa knatt-
spyrnufélögin á frjálsum markaði og eiga
að vera ábyrg fyrir rekstri sínum og um-
gjörð? Ég tel að umfangsmikið leyfis-
Tekjuhæstu leikmenn í ensku úrvalsdeildinni
1. Wayne Rooney – Man. United 250.000 sterlingspund á viku (47 millj. kr.) 2,5 millj-
arðar kr. á ári.
2. YaYa Toure – Man. City 240.000 sterlingspund á viku (45 millj. kr.) 2,36 milljarðar
kr. á ári.
3. Sergio Aguero – Man. City 225.000 sterlingspund á viku (42 millj. kr.) 2,22 milljarð-
ar kr. á ári.
4. Robin Van Persie – Man. United 225.000 sterlingspund á viku (42 millj. kr.) 2,22
milljarðar kr. á ári.
5. Luis Suarez – Liverpool 220.000 sterlingspund á viku (41,5 millj. kr.) 2,15 milljarð-
ar kr. á ári.
6. Eden Hazard – Chelsea 185.000 sterlingspund á viku (35 millj. kr.) 1,82 milljarðar
kr. á ári.
7. Mesut Özil – Arsenal 180.000 sterlingspund á viku (34 millj. kr.) 1,77 milljarðar kr.
á ári.
8. Fernardo Torres – Chelsea 175.000 sterlingspund á viku (33 millj. kr.) 1,7 milljarðar
kr. á ári.
9. John Terry – Chelsea 175.000 sterlingspund á viku (33 millj. kr.) 1,7 milljarðar kr. á
ári.
10. David Silva – Man. City 160.000 sterlingspund á viku (30 millj. kr.) 1,56 milljarðar
kr. á ári.
Þurfa félögin með
milligöngu KSÍ ekki að
koma saman og ræða
fjármálalega umgjörð
sína af hreinskilni og
á opinskáan hátt?