Skagfirðingabók - 01.01.1985, Blaðsíða 87
LIFNAÐARHÆTTIR SKAGFIRÐINGA
aumustu bjálfar, sem notuðu sér það, því það þótti þó félags-
mönnum hóti skárra en að taka við þeim með hyski sínu upp á
sveitina. Oft fengu slíkir menn góð kaup, bæði á húðarhrossum
og hrossakjöti, því almenn siðvenja var að öðru leyti sú, að þeir
sem drápu húðarhross, brúkuðu kjötið af þeim handa hundum
sínum. Þeir fátæklingar, sem neyddust til að borða það, höfðu
heldur lítið álit á sér gagnvart almenningi, enda hjálpaði það til,
að þrifnaðar eða hreinleika var of lítið gætt af þeim, sem kjötið
brúkuðu til manneldis.
Mjög lítið hélt almenningur af allri lántöku, bæði kaupstaðar-
lánum og eins peningalánum. Þeir menn, sem lán tóku, voru
taldir tapaðir. En aftur á móti þótti ekkert hneyksli að taka
byggingarpening, var hann í almennu máli ekki talinn sem
skuldafé. Því gátu menn eigi verið að mæðast við að reikna út
mismuninn á vöxtum af leigufé móti vöxtum af peningalánum,
sem þá voru eigi hærri en 4%, og mun eigi með öllu laust við
enn, að líkur hugsunarháttur lifi í hugum sumra gamalla manna.
Þótt að viðskipti almennings væri á flestan hátt bæði þröng
og takmörkuð, eins og áður er sýnt, voru þó nokkrir af ein-
hleypum vinnumönnum og ungum sparnaðarmönnum, sem
tókst að nurla saman dálitlu af peningum, en lítið áttu hinir
sömu við að lána þá eða á annan hátt að gjöra sér þá arðberandi,
heldur að lofa þeim að lúra í kistuhandraða, sjálfum sér og
öðrum gagnslausa. Fáir af bændum munu hafa lagt upp peninga
til muna, aðrir en þeir, sem áttu miklar fasteignir.
Sveitarþyngsli og breppstjórn
Allmikil útgjöld hvíldu þá á bændum. Víða voru sveitarþyngsli
allmikil. I inum stærri hreppum voru jafnan tveir hreppstjórar.
Þeir stýrðu sveitarmálum í sameiningu við prest sinn. Á þeim
tíma var liðveizla presta að ýmsu hagkvæm hreppstjórunum,
ekki sízt er vissi til skriftar og reikningsfærslu, því fæstir af
hreppstjórum þess tíma kunnu að skrifa svo teljandi væri og
85