Skagfirðingabók - 01.01.1985, Blaðsíða 95
LIFNAÐARHÆTTIR SKAGFIRÐINGA
sinn við, sem þeim tókst líka vonum betur. Hvað endurbætur
húsagjörða snertir, er það tvennt athugandi; hið fyrra, að viðar-
flutningur hingað til lands, einkum norðanlands, var þá svo
lítill, að húsabyggingar vóru með öllu hinum flestu óhugsan-
legar. Sá eini viðarútvegur bænda hér í sýslu var rekaviðurinn á
Skaga, hann brúkuðu bændur til að viðhalda peningshúsum
sínum. Annað það, sem dró úr áhuga manna að bæta bæjarhús
sín, var vanafestan. Þeir höfðu vanizt þessari húsagjörð og
höfðu eigi af betra að segja; var því eins og sjálfsagt að álíta
bæina góða, allt svo lengi sem fólk gat varizt kulda í þeim. En
það sýnist gegna meiri furðu, hvað umbætur á bæjarhúsum —
einkum baðstofum — dróg[u]st lengi, því bæjarhús tóku litlum
breytingum til batnaðar allt fram um 1860. Var þó margt, er að
fegurð laut, þá orðið mönnum ljósara en áður, auk þess sem
verzlun var þá orðin mun betri en á hinum fyrri árum.
Breytingar eftir 1840
Frá árinu 1833 til 1840 má heita, að allt stæði í stað, svo engin
teljandi breyting varð á lifnaðarháttum manna. Er að ætla, að
flestar siðvenjur, sem á þessum árum [tíðkuðust] hafi átt kyn
sitt að rekja til seinustu aldamóta. Eg var í full 50 ár samtíða
manni, sem fæddur var 1802. Honum var kunnugt um ástand
manna á öðrum tug aldar vorrar og fram á þann tíma, sem eg fór
að veita lifnaði fólks eftirtekt. Eftir því sem hann skýrði mér
frá, var breytingin sú eina, að búpeningur blómgaðist og viður-
gjörningur fólks batnaði. Hið fyrsta, sem breyt[t]ist, var klæðn-
aður manna; fór að bóla [á] því eftir 1840. Líktist klæðnaður
yngra fólksins meira fatnaði þeim, er fólk brúkar nú, en þeim er
menn höfðu áður brúkað.
Viðurgjörningur fólks fór eftir 1840 að breytast á tvennan
hátt. Caffi fer þá að koma til sögunnar eins og áður er sýnt, en
var með fyrstu sinnt hægt, og eigi mátti heita það kæmist í
fullan blóma fyrr en um og eftir 1860. Hin breytingin var sú, að
93