Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2011, Blaðsíða 112

lokum fyrirgefningu. Við höfum þetta allt í trúarkenningu okkar, staðhæfir
hún, samt veigrum við okkur við því að fara eftir því.37
Akall um ábyrgð geranda felur í sér að tvö mikilvæg skref réttlætis- og
bataferilsins hafa verið stigin, að mati Fortune, annars vegar, samstaðan með
þolandanum og hins vegar, að þora að mæta gerandanum, nefna syndina
og afleiðingar hins brotna sambands við samfélagið sem er afleiðing gerða
hans. Með því að kalla eftir ábyrgð geranda, heldur hún áfram, er honum
gert kleift að breytast og lagfæra það sem hann hefur brotið með gerðum
sínum. Þetta segir hún vera kjarna sannrar iðrunar og það andsvar sem
þolendur óski eftir. Sérhvert fórnarlamb kynferðislegs ofbeldis óski eftir
að fá að heyra þessi orð: „Já, ég misnotaði þig sem barn, það var mér að
kenna, ekki þér“; „Ég ber ábyrgð á því sem ég gerði þér þá“; „Þú mátt ekki
ásaka þig fyrir það, það er mín sök“; „Er einhver leið til þess að ég geti bætt
fyrir brot mín“; „Mér þykir svo leitt að ég skuli hafa gert þér svo illt“. Slík
andsvör, segir Fortune, hafa ótrúlegan lækningarmátt vegna þess að þau tjá
viðurkenningu og staðfestingu á því sem gerðist og hver beri ábyrgð á því.38
Játning og iðrun sem eru næstu stef hjá Fortune heyra einnig undir
ábyrgð geranda. Að hennar mati eru þau lang mikilvægustu trúarlegu atriðin.
Reynslan sýni nefnilega að kynferðisafbrotamenn hafi þörf fyrir að játa brot
sín og fá fyrirgefningu og þeir leiti gjarnan til presta í þeim tilgangi. Allt of
oft, segir Fortune, býður presturinn þeim ódýra fyrirgefningu. Iðrun þeirra
er oft sönn, eftirsjáin raunveruleg og löngunin eftir fyrirgefningu mikil.
En flestir vilji að þetta gangi fljótt fyrir sig. Nokkur orð frá prestinum,
bæn og þá er allt gott aftur. Sjaldan eða aldrei nái þessi „meðferð“ þó að
stöðva kynferðisafbrotamann. Játning sé vissulega nauðsynleg en alls ekki
fullnægjandi. Hún sé aðeins fyrsta skrefið á vegi iðrunar. Fortune vitnar
beint í Dietrich Bonhoeffer sem skrifaði: „maður sem játar syndir sínar í
návist bróður síns veit að hann er ekki lengur einn með sjálfum sér. Hann
upplifir návist Guðs gegnum raunverulega nálægð annarar persónu.“39
Þannig, segir Fortune, megnar játning oft að tengja geranda við návist
Guðs sem síðan getur gefið honum kraft til að iðrast. Iðrun gangi mun
lengra en játning, afsökunarbeiðni og góðar fyrirætlanir. Iðrun merki að
snúa við, að breyta hegðun sinni, að halda ekki áfram misgjörðum sínum.
Oftast sé þörf á langri og strangri meðferð fyrir gerandann. Prestar skyldu
37 Fortune, Marie M. 2005. Sexual Violence, bls.156.
38 Fortune, Marie M. 2005. Sama rit, bls.156.
39 Fortune, Marie M. 2005. Sama rit, bls.157.