Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2011, Blaðsíða 115
Kannski er mikilvægast að átta sig á hvað fyrirgefning felur ekki í sér
samkvæmt skilningi Fortune. Þar má t.d. nefna, fyrir utan það sem þegar er
fram komið, að fyrirgefning snýst ekki um að gleyrna oflbeldinu, slíkt er ekki
mögulegt að mati Fortune; fremur en að gleyma snýst hún um að sleppa
taki. Þá fjallar hún ekki heldur um að létta sekt og ábyrgð af gerandanum.
Fiún er ekki á valdi prestsins eða fagaðila og ekki er heldur uppgjör sem
breytir öllu. Fremur en allt þetta má líta á fyrirgefninguna sem ferli, val,
viðhorf, von og létti.45 Aðalatriðið enn og aftur hjá Fortune er að hún
getur aðeins átt sér stað þegar viðkomandi þolandi er andlega tilbúinn til
að fyrirgefa.46 Mögulega gerist það aldrei og þá verður svo að vera. I þessu
samhengi kemur Fortune inn á viðkvæmt málefni, nefnilega skilyrði þess að
þolandinn geti fyrirgefið gerandanum. Lítum nánar á það atriði.
Eins og komið hefur fram áður leitast Fortune við að leggja biblíulegan
grundvöll undir guðfræðilega túlkun sína á synd kynferðilegs ofbeldis og
það sama á við um fyrirgefninguna. Guðfræðingar hafa oflt og tíðum túlkað
orð Jesú um fyrirgefninguna í Nýja testamentinu á þann veg að kristnu fólki
beri að fyrirgefa skilyrðislaust og fylgja þar með fordæmi Krists. Gjarnan er
vísað í texta Lúkasarguðspjalls, 17. kafla en þar eru eftirfarandi orð lögð í
munn Jesú (vers 1-4):
Eigi verður umflúið, að til ginninga komi, en vei þeim er veldur. Betra væri
honum að hafa mylnustein um hálsinn og vera varpað í hafið en að tæla
einn af þessum smælingjum til falls. Hafið gát á sjálfum yður. Ef bróðir þinn
syndgar, þá ávíta hann og ef hann iðrast þá fyrirgef honum og þótt hann
misgjöri við þig sjö sinnum á dag og snúi sjö sinnum aftur til þín og segi:
'ég iðrast,' þá skalt þú fyrirgefa honum.
Fortune styðst við túlkun guðfræðingsins Frederick W. Keene sem mótmælt
hefur þeirri guðfræðilegu túlkun að Jesús hafi hvatt til skilyrðislausrar fyrir-
gefningar. Samkvæmt Keene streymir fyrirgefning Nýja testamentisins aðeins
í eina átt: Frá þeim valdameiri til hins valdaminni. Þetta telur hann að megi
glöggt sjá með því að líta á Jesú og breytilega valdastöðu hans. Þegar Jesús
segi við bersyndugu konuna: „syndir þínar eru fyrirgefnar“ (Lúk 7:48), þá
sé hann valdamikill. Sú staða sé hins vegar gjörbreytt þegar búið sé að negla
hann upp á krossinn. Hinn krossfesti Jesú biðji Guð að fyrirgefa þeim sem
45 Fortune, Marie M.1995. „Forgiveness: The Last Step, bls. 203-204.
46 Fortune skrifar að fyrirgefningin geti tekið eitt ár eða þrjátíu: Aðalatriði sé að hún komi á sínum
eigin tíma og enginn þvingi hana fram.
113