Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2011, Page 138

fremi sem þau eru viðurkennd og ljós í upphafi. Slíkur lestur hlýtur alltaf
að gera auðmjúkar kröfur um eina tiltekna vídd eða spurningu, en ekki
allsherjarsjónarhorn hlutleysisins. Aðferð Hauks Inga við lesturinn byggir
á geðlæknisfræðilegri nálgun (psychodynamic) og með henni er brotið
blað í lestri og túlkun á sagnaarfi Islendinga, því sjaldgæft er að íslenskar
bókmenntir séu lesnar með þessum hætti. Aðferð Hauks Inga getur fyllilega
staðið sem fullgild leið, valin úr hópi fleiri aðferðafræðilegra sjónarhorna
til að lesa þessar sögur inn í nútíma aðstæður. í annan stað nefnir Haukur
Ingi hversu yfirgripsmikill sagnaarfurinn er og getur þess að hann hafi fyrst
og fremst notað sögur sem flestir Islendingar þekkja (bls. 24). Hér myndi
margur hugvísindamaðurinn staldra við og velta fyrir sér hvernig þekkingu
er komið áfram til kynslóða og hver fær að ráða því hvað telst þekking.
Þriðja vandamálið sem Haukur Ingi nefnir er að þar sem rannsóknin sé
þverfagleg, sé gagnrýni von úr mjög ólíkum áttum. Svar hans við þessum
skorðum er að leita sem mest til heimilda um þær sögur sem hann nýtir sér
hverju sinni (bls. 25). Haukur Ingi nefnir líka að mönnum beri ekki saman
um hvernig skilgreina eigi ímyndunarafl. Að eigin sögn kýs hann að fýlgja
hefðbundinni skilgreiningu á ímyndunarafli: „ The term imagination suggests
a phenomenon involving pictures or mental images created ivithin the mind“
(bls. 25). Númeraruglingur hefur orðið við upptalningu á næsta vandamáli
sem raun réttri ætti að vera númer fimm. Þar nefnir Haukur nokkur þau
áhyggjuefni sem ég hef gert að umtalsefni varðandi þverfaglega afmörkun
verkefnisins og segir á bls. 27:
My reference in the title to „the Icelandic heritage“ means that I have filtered
some of the Icelandic literary heritage with the intention of pointing out
those examples of healing dynamics that fits my claims. This does not mean
that I have explored all aspects of the Icelandic heritage of psychological
healing and found all examples that might apply. That might provide scope
for ongoing study.
Athygli vekur að þær fimm skorður sem Haukur telur upp á rannsókn
sinni lúta meira og minna að hinum hugvísindalega vinkli rannsóknar-
innar, einkum þeim túlkunarfræðilega og sögulega. Þessi þáttur virðist
valda mestum aðferðafræðilegum vandræðum. Ég tel því að Haukur Ingi
hafi þegar glímt af krafti við spurningar í skriftunum sjálfum eins og þær
sem ég hef sett hér fram. Ef hugmyndir eru uppi um frekari úrvinnslu
doktorsverkefnisins gæti því verið ráðlegt að draga í land með þá kröfu að
136