Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2011, Blaðsíða 141
hafa náð yfirhöndinni á trúarlífinu bls. 328: „The latter turnes God into a
harsh and violent deity and us into fanatics, preoccupied with sin, hell and
the devil, and hence makes us victimize ourselves and making us incapable of
moral selfevaluation. “
I útlistun sinni á lifanda Guði gæti Haukur Ingi verið að sækja í smiðju
guðfræðingsins Paul Tillich (1886-1965). Tillich ritar um guðshugtakið:
Few things about God are more emphasized in the Bible, especially in the
Old Testament, than the truth that God is a living God. Most of the so-
called anthropomorphisms of the biblical picture of God are expressions
of his character as living. His actions, his passions, his remembrances and
anticipations, his suffering and joy, his personal relations and his plans ... all
these make him a living God and distinguish him form the pure absolute,
from being-itself. (Paul Tillich, Systematic Theology I, Chicago, University
of Chicago Press, 1951, bls. 242).
Samkvæmt Tillich er Guð lifandi vegna þess að Guð tengist hinni mannlegu
reynslu. Ef Tillich leggur blessun sína yfir orðanotkunina um lifanda Guð sem
biblíulega orðræðu um Guð tekur hann það jafnframt skýrt fram að mynd-
líkingar um hinn lifandi Guð, sem oft taka samaburð sinn af tilfinningalífi
manneskja, geta aldrei til fullnustu birt leyndardóm Guðs. Tillich nálgast
þannig hugmyndir um guðdóminn á tveimur stigum, annars vegar sem
ein tengsl meðal margra og hins vegar sem þess grunns sem heldur öllum
tengslum tilvistar uppi. Tillich heldur áfram með hugleiðingu sína um það
hvað felist í því að eiga lifandi Guð og segir: „God lives in so far as he is the
ground oflife. “Þannig má segja að Guð sé lifandi í tillichskum skilningi að því
leyti að guðdómurinn er grunnur allra tengsla og alls lífs. Þegar Haukur Ingi
setur fram ferns konar tengsl mannverunnar til óvitundar, annarra manneskja,
hinnar ómönnuðu náttúru og loks guðdómsins gæti hann að mínu viti vísað
til svipaðra guðfræðihugmynda og Tillich um trúarleg tengsl sem koma fram í
mannmiðlægum táknum um guðdóminn. Þegar Haukur Ingi hins vegar ræðir
um land hins lifanda Guðs sem land ímyndunaraflsins virðist hann frekar
vera að tala um lifanda Guð sem grunn tilverunnar. Haukur Ingi orðar þessa
hugsun í ljóðrænu máli í niðurstöðu ritgerðarinnar á bls. 413:
We have now reached our destination after a long journey across vast waters
and into unknown territories of the imagination. We have approached our
imaginary island from four different direction only to realize that all the
time we were exploring the same land. We are in the land of the living God
... in the land of the imagination.
139