Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.11.2009, Síða 131

Tímarit Máls og menningar - 01.11.2009, Síða 131
D ó m a r u m b æ k u r TMM 2009 · 4 131 Þær geta horft á lygarnar flögra allt um kring, suðandi moskítóflugur í næturhúmi, augað greinir eina af þúsund eins og njósnara sem afhjúpar sig svo hinir megi þrífast. Suðið ærir hlustirnar. Taugarnar þenjast við að fálma út í rökkrið. Grunurinn ágerist að ein hafi náð að stinga. Að glæpur hafi verið framinn. Mögulega glæpir. Hvers er að benda? (255) Minningarnar sem vitnað er til eru burðarstólpi sögunnar, en sú allsherjarupp- lausn sem þarna gerir vart við sig um skilgreiningu og eðli hins glæpsamlega getur talist lýsandi fyrir bókina. Sama á við um þann áberandi stað sem áhyggjum af peningum og hinu hversdagslega striti er fenginn í þessum loka- orðum. „Glæpurinn“ – hver svo sem hann er – er skýrlega ekki slitinn úr sam- hengi við hið daglega líf, eins og snarkið í pönnunni sýnir, og að sama skapi er spurt hver eigi skilgreiningarréttinn á góðu og illu en hann liggur vitanlega glæpafléttum til grundvallar. Allt er þetta birtingarmynd þess hvernig róttæk- ur sjálfsögulegur viðsnúningur einkennir nálgun Auðar að sakamálasagna- forminu. 5. Í upphafskafla bókarinnar rekur Sunna augun í tilkynningu í blaðinu þar sem auglýst er eftir ungri konu sem horfið hefur sporlaust. Hér er um að ræða gamla vinkonu Sunnu, Arndísi, en þær höfðu kynnst á námsárum sínum í Barcelona áratug fyrr, en borgin, líkt og tilvitnunin hér að ofan gefur til kynna, skiptir umtalsverðu máli í framvindu sögunnar. Vinskapurinn var náinn því þær leigðu saman íbúð. Ólíkari gátu tvær vinkonur þó ekki verið. Arndís var sjálfsörugg og heillandi, sjarmeraði heiminn og vafði um fingur sér, en Sunna var eins og sól á bakvið ský, dauf og hálfósýnileg í samanburði (eins konar vetr- arsól, jafnvel, af henni stafar ekki mikill „hiti“). Arndís var lífsreynd, hún hafði þegar kortlagt veröld sína, Sunna var saklaus og samskipti hennar við umhverf- ið fálmkennd. Það þarf því ekki að koma á óvart að vináttan sem þarna varð til reyndist ekki grundvallast á jafnrétti eða gagnkvæmri virðingu, heldur var sem Sunna yrði eins konar lærisveinn Arndísar, viðfang menningarlegs upp- eldis, litlausa viðhengið sem dró fram fjölbreytni og litadýrð foringjans. Reyndar mætti túlka sambandið á jákvæðari máta – Arndís er gædd gríðarleg- um lífskrafti og enginn vafi leikur á því að „sýn“ hennar á umhverfið er langt- um frjórri en heimsmynd Sunnu – en aðferð söguhöfundar miðar við að draga hægt og rólega fram ákveðin vafasöm einkenni svo niðurstaða um eðli sam- bandsins verður aðeins til í þrepum í framvindu sögunnar. Framan af er sam- verustundum Sunnu og Arndísar í Barcelona lýst í nostalgískum ljóma, en slík endurlit brjóta upp nútíð sögunnar á sama tíma og þau endurspegla huglæga þætti í fari Sunnu; mitt í þrengingum núsins leitar hugur hennar aftur í tím- ann, en því samhliða er fortíðin rannsökuð og endurskoðuð. Fréttin af hvarfi Arndísar leggst skiljanlega illa í Sunnu, hún verður áhyggjufull. Það er þó e.t.v. TMM_4_2009.indd 131 11/4/09 5:44:46 PM
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152

x

Tímarit Máls og menningar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.