Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2011, Blaðsíða 57

Fleira ekki gert ogfundi slitið kl. 0.40
Þorsteinn Bergsson
sign.
Guðm. Karl Sigurðsson
sign.
Sævar Sigbjarnarson
sign.
Sigmundur Halldórsson
sign.
(Texti framanritaðrar fundargerðar hefur
lítillega verið umorðaður við uppskriftina
til þess að gera hann gleggri að mínu mati.
Gjörðabók Heimanefndar Hjaltastaðarþing-
hár, sem geymir frumtextann er varðveitt á
Héraðsskjalasafninu á Egilsstöðum)
Til þess að bregða frekara ljósi á umræddan
upprekstrarrétt birti ég hér það sem um hann
var bókað á fundi heimanefndar 26.4. '01:
„ 3. Afréttarnýting og fjallskil.
1framhaldi afbókun á heimanefhdarfundi
12/8 s.l.
(þá var bókað: 2. Reglur um bújjárhald.
...vill heimanefnd taka fram að hún telur
mikla þörf á að rijja upp óskráðar reglur
um upprekstrarrétt í sveitinni og býður fram
aðstoð við það. Eins telur nefndin nauðsyn-
legt að endurskoða þær reglur í Ijósi nútíma
búskaparhátta).
Hafði Sœvar samband við nokkra eldri
menn sem mundu þá tíma, þegar ekki var
alveg aflagt að reka norðanfljótsfé á Jjall og
freistaði þess að rijja upp hvaða hefðir ríktu
nm þann upprekstur.
1 Ijós kom að lenska hafði verið að rekafé
frá Asgrímsstöðum oge.t.v. frá Víðastöðum
í Utjjöll (Os og Hrafnabjörg), svo og fé af
öllum Eyjabœunum. Fé frá Dratthalastöðum
og Hrollaugsstöðum mun hafa verið rekið í
Sandbrekkuafrétt, og e.t.v. frá Víðastöðum.
Af bœjum þar fyrir sunnan mun hafa verið
rekið á Hraundal og Hálsa.
Vegna óska ábúenda á Ekru um upp-
rekstur í Hrafnabjargajjall, mælir heimanejhd
með því að þau skiptifé sínu í fleiri afréttir.
T.d. að hálfu þangað og að hálfu í Sand-
brekkuafrétt. “
Yrðlingar við Eyjagreni. Ljósmynd: Dagbjartur Jónsson.
Samþykkt um melrakkaveiðar
í Hjaltastaðahreppi (frá 1833)
A. um grenjaleit
(Stafsetning er yfírleitt færð til nútíma
horfs, en orðalag látið halda sér að mestu)
Gr. 1.
Allir hreppsbúar sem dýratolli eiga að svara,
skulu skyldir að leggja mann eða fara sjálfír
til grenjaleita, einu sinni eða tvisvar á vori
hvörju, eftir sem þörf krefur og hreppsstjóri
fyrirskipar. Eigi skulu prestur, hreppsstjóri
eða karlmenn í húsmennsku, vera þar undan
skyldir. En kvenmenn í húsmennsku verandi,
sem ei hafa karlmannaráð og vinnumenn eru
þar frá skildir.
Gr. 2
Á sunnudaginn 2. fardag skal hreppsstjórinn
sérlega að lokinni messugjörð auglýsa ráð-
stöfun sína, um það hvar fyrst skuli grenja-
leitir byrja, fyrst í byggðalöndum og annað í
afréttalöndum, hver skuli vera forgöngumaður
55