Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2011, Blaðsíða 70

Múlaþing
Minjarnar við Lögmannshraun: Tóftir eru merktar inn með grænum lit. Gular línur sýna sléttu reitina. Garðbrot
eru merkt með rauðum línum og rœðustallurinn og áheyrendabrekkan með bláu. Mynd: Loftmyndir ehf
Fór ég svipast um hvað orðið hefði um
torfið sem féll til þegar reitimir mynduðust og
eftir nokkra snúninga sýndist mér ég greina
nokkrar mjög óljósar rústir. Sú fyrsta er nálægt
ysta reitnum og er 6x12 m að flatarmáli með
dyr inn á ysta reit. Við norðvesturhom hennar
er lítil hringlaga rúst u.þ.b. 5 metrar í þvermál
með breiðri þúfu í miðju og vísa dyr í átt til
hringsins. í brekkunni austan við ysta reitinn
er sérkennileg hringlaga slétta með garðbroti
í kring sem vert væri að skoða betur. Við
vesturenda miðjureitsins eru veggjaleifar en
slóðagerð hefur raskað þeim nokkuð. Suð-
vestur af þeirri tóft eru fimm gjótur sem era
skoðunarverðar. Næsta tóft er sunnan við
miðjureitinn og er 5x7 m að flatarmáli og
svo virðast vera tvær svipaðar í framhaldi
af henni til suðurs og útlit íyrir að fleiri hafi
verið á litlum klapparhrygg í framhaldinu en
erfítt er að ákveða það vegna vindrofs sem þar
hefúr orðið. Þá era óljós merki um tvær rústir
sunnan við vindrofið. Önnur er minni og illa
farin en hin egglaga og stærri u.þ.b. 16 metrar
að lengd og 8 metrar þar sem hún er breiðust.
Séu þær mannaverk er komin skýring á þriðja
reitnum en hann er þar vestan við og samsíða
klapparhryggnum. Vestan við þetta svæði
allt virðist liggja garður til norðurs; út eftir
brún áheyrendabrekkunnar og geilarinnar;
áfram út með Lögmannshrauni vestanverðu
og tengist í klettinn nálægt útenda þess. Mjög
er erfitt að íylgja eftir slíkum görðum vegna
þess hve signir þeir era og niðurgengnir af
kindafótum. Best væri að lesa þá út eftir lág-
flugsmyndum en þær virðast ekki til nema af
þéttbýlissvæðum. Af þeim loftmyndum sem
ég hef litið á og eru teknar af Loftmyndum
ehf., sýnist mér að staðurinn muni að ein-
hverju leyti afmarkaður með torfgörðum þar
sem einnig virðist móta íýrir garðlagi austan
við hraunið.
Fljótt á litið virðist landið þama ósnortið
og er því ljóst að þessi mannvirki eru orðin
afar gömul. Þau láta lítið yfír sér og þess
vegna hefúr ekki verið eftir þeim tekið þótt
staðurinn sé við alfaraleið. Þær hafa þó orðið
til í einhverjum tilgangi, en staðarvalið er
síður en svo sjálfgefíð. Ummerkin þykja mér
of óvenjuleg til þess að hægt sé að tengja þau
einföldum búháttum, s.s. ijárvörslu o.þ.h.,
68