Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2011, Blaðsíða 159
Kristján Jónsson Vopni
Um inniíþróttir í æsku minni
Oft voru gömlu baðstofurnar aðal íþróttavöllur heimamanna eins og gefur að skilja,
einkum unglinganna. A skammbitunum varfleginn köttur,farið ígegnum sjálfan sig og
farið á kerlingu. A gaflinum var reistfrá dauðum, rifinn leppur úrsvelli og brynnt músum.
Að fara ígegnum sjálfan sig var á þann hátt, að maðurinn lagði hendurnar nokkuð gleitt
á skammbitann og hóf sig svo upp og fór með fætuma milli handleggjanna undir
bitann og niður hinu megin. Helst áttu menn að snerta gólfið með fótunum og fara
svo upp aftur sömu leið og koma réttir niður á gólfið.
Að flá kött var á þann hátt, að maðurinn hóf fætuma upp á bitann og krækti þeirn þar og
sleppti höndunum, lét búkinn hanga niður og klæddi sig úr vestinu. Best þótti, ef hann
gat klætt sig í það aftur og hneppt það að sér. Hann hóf sig svo upp, tók höndunum
um bitann og sleppti niður fótunum og var sá leikur þá búinn. Gekk hann oft erfiðlega
en með miklum hlátmm.
Að fara á kerlingu var þannig háttað, að farið var að eins og áður upp á bitann með
hendur og fætur, en svo átti maðurinn að snúa sér við og reka rassinn upp í bitann.
Þetta var kallað að fara á kerlingu.
Að reisa mann frá dauðum var svoleiðis, að maðurinn sem reisa átti, lagðist á bakið
endilangur á gólflð með fæturna saman og hendur krosslagðar á brjóstinu. Svo kom
sá sem reisti og tók undir hnésbætumar, en hinn hleypti sem rnestri stælingu í herðar
og búk. Svo var hann hafínn upp ef allt gekk sæmilega þar til báðir vom uppréttir,
sá sem reisti og sá sem reistur var í fangi hins. Þessi þraut kostaði bæði afl og lagni.
Aó rífa lepp úr svelli var á þann hátt, að maðurinn lagðist á gólfið á grúfu teinréttur. Fætur
voru bundnir saman og hendur bundnar á bak aftur. Svo var klútur lagður undir höfuð
hans. Svo átti hann að reisa sig upp með klútinn rnilli tannanna. Þetta var kallað að
rífa lepp úr svelli og gekk oft erfiðlega.
Að brynna músum. Þá var látið vatn í djúpan disk svo mikið að fól allt andlitið. Síðan
var látin í það stoppunál. Svo var andlitið rekið ofan í og komið upp með nálina milli
tannanna þegar vel lukkaðist.
Að ríðapert. Þá var strengdur sterkur kaðall milli tveggja rúmstöpla. Þar á átti reiðmaðurinn
að setjast og krossleggja fæturna upp á strenginn. Fyrir jafnvægisstöng hafði hann
dálítinn prikstautul sem hann gat rekið niður í gólfið, ef hann ætlaði að detta, sem
oft vildi verða. Aðalíþróttin var fyrst og fremst sú að geta setið á strengnum og svo
lést leikmaðurinn leggja á hest með ýmsum tilburðum. Verst var að girða á hestinum
því þá þurfti maðurinn að hafa handaskipti á prikinu á meðan. Það var aðalþrautin
og oft spennandi að horfa á, því þá vildi maðurinn oft velta af. Síðast sá ég Þorkel
Jónsson frá Fljótsbakka leika þessa íþrótt kringum 1920. Það var á Eiðum íyrir fullu
húsi og miklum gleðskap. Það ólst upp margur hraustur drengur á íþróttavelli gömlu
baðstofanna.
Tölvusett G. I.
157