Strandapósturinn - 01.06.1992, Page 93

sögnin af fyrstu brúðkaupsveislu Hallgerðar sýnir, að Svanur og
Þjóstólfur áttu þá í makki talsverðu og sögðu Hallgerði af því,
meira eða minna, en Þjóstólfur hafði augljóslega meiri áhuga og
annars konar á Hallgerði en umhyggjuna eina á velferð fóstru
sinnar. Þjóstólfur hefur engum karlmanni unnt Hallgerðar. Lof-
aði Svanur Þjóstólfi í veislunni að veita honum viðtöku og verja
hann, ef á þyrfti að halda? Slíkt hefði fráleitt útheimt mikið makk.
Til álita kemur einnig, að þarna hafi verið lögð á ráðin um þá
atburðarás, sem leiddi til vígs Þorvalds. Svanur kann að hafa verið
mannþekkjari og því séð fyrir hvernig Þorvaldur myndi bregðast
við eyðslusemi Hallgerðar. Galdrakunnátta hefði engu máli skipt
um þetta, en lögð er áhersla á hana í sögunni. Höfundur þessarar
greinar telur því líklegast, að Svanur eigi að hafa seitt að Hall-
gerði, að eiginmaður hennar berði hana og gæfi Þjóstólfi þannig
tilefni til hefnda. Seiðurinn hefur síðan bitnað á Hallgerði og
síðari eiginmönnum hennar og kunna það að hafa verið undirmál
þeirra Svans og Þjóstólfs. Viðbrögð Hallgerðar við vígi Glúms
gæfu þá til kynna, að hún hafi þá uppgötvað hvernig allt var í
pottinn búið, enda brást hún við með því að senda Þjóstólf út í
opinn dauðann. Saga Hallgerðar ætti sér þá vissa hliðstæðu við
sögu þeirra Unnar Marðardóttur og Hrúts fyrr í Njálu. Þar er
greint frá því, að Gunnhildur kongamóðir hafi lagt á Hrút, að
hann gæti ekki átt hjúskaparfar við heitkonu sína á fslandi, en
öðru máli gegndi um aðrar konur. Gunnhildur kongamóðir var
rammgöldrótt að sögn fornrita og hefur því átt auðvelt með að
seiða þessu að Hrúti, enda gekk það eftir.
Eitt atriði úr Njáls sögu skal enn nefnt og snertir það ekki sögu
Svans á Svanshóli. I 125 kafla sögunnar er frá því greint, að
Hildiglúmur á Reykjum á Skeiðum gekk út að næturlagi skömmu
fyrir Njálsbrennu og sá gandreið koma úr vesturátt. Maður sat á
gandinum. Sá hélt á eldibrandi í hendi og skaut honum austur til
fjallanna, en maðurinn á gandinum hleypti í austurátt og hvarf.
Þetta var talinn vera fyrirboði brennunnar. Nú er það svo, að í
íslenskum ritum allt frá Eyrbyggju (Geirríður Þórólfsdóttir, Isl.
fornr. IV., bls. 28-29) til galdrasagna síðari alda, að lifandi menn
sátu gandinn, en gandurinn sjálfur var af ýmsu tagi. Því vaknar st'
91