Úrval - 01.12.1955, Blaðsíða 88

ÚRVAL
■84
vera börn heima hjá sér, aldrei
fengu athafnaþrá sinni svalað,
aldrei uppörvun — allra þess-
ara bama bý'öur annar heimur
— utan viö samfélagiö. Sá heim.
ur er á vissu aldursskeiði miklu
viðburðarríkari, miklu meiri
venileiki, en lífið innan veggja
heimilisins, þar sem enga upp-
örvun er 'að fá er jafnast á við
lífið utan heimilisins, og þar
sem maðttr er næsta lítils met-
inn.
ímyndunarlíf, dagdraumar,
hugmyndaleikir verða þá oft
einskonar uppbót og í slíku
ævintýralífi getur ýmislegt gerzt
sem ekki á heima í hversdags-
lífinu. Tilfinningarnar ráða —
athöfnin kemur fyrst, umhugs-
unin á eftir.
KANNSKI er unglingurinn
ekki vaxinn upp úr þess-
um ímyndunarheimi þó að hann
sé líkamlega fullvaxta og kyn-
þroska. Hluti af persónuleikan-
um er enn á bernskuskeið. Og
svo gerist eitthvað sem ekki má
koma fyrir svo stóran ungling.
Það er ekki tekið tillit til þess,
að aldurinn svarar ekki til
þroskans að félagshugðin og
tilfinningalifið hefur ekki náð
að þroskast. Og hann fær á sig
stimpilinn ,,vandræðaunglingur“
og það er þungt áfall, því að nú
er hann ekki lengur „eins og
önnur börn“.
Mjög oft verða þessi börn
taugaveikluð, sem raskar enn
frekar jafnvæginu í hegðun
þeirra, og þá er gripið til strang-
ari refsinga. Þannig myndast
vítahringur eða keðjuverkun
sem örðugt er að rjúfa. Skýrsl-
ur lögreglu og barnaverndar-
nefndar lengjast. Þau mæta æ
meiri andúð og allstaðar er vísi-
fingurinn á lofti. Framrétt
hjálparhönd skilningsríks manns
eða konu gæti hér bjargað. en
einmitt þegar svona stendur á,
er hún víðs fjarri. Barnið lendir
æ lengra út í heiminn utan sam-
félagsins. Samfélagið reynist
hér jafnófært til viöreisnar eins
og áður til skapgeröarmótunar.
Ótti, hefnigirni og vonbrigði
knýja til óhæfuverka, sem ó-
sjaldan varða veginn til fang-
elsisins. Hver á sökina?
Það er eins gott að horfast
í augu við þá staðreynd, að
í meðferð vandræðaunglinga
skortir nœgilega persónulegt
framlag af hálfu hinna full-
orönu. Skorturinn á uppeldis-
heimilum, þar sem starfar sál-
fræðilega menntað og áhuga-
samt fólk, sem getur látið í té
öryggi, hlýju, skilning, festu og
umburðarlyndi í samfélagi við
vangæft barn, skorturinn á slík-
um heimilum er himinhrópandi.
Þau eru raunar frumskilyrði
þess að vandinn verði nokkurn
tíma leystur.
Þær sálfræðilegu skoðanir á
því, hvað ræður mestu um fé-
lagsþroska barnsins, sem hér
hefur verið gerð grein fyrir,
eru mikilvægar, því að án þeirra
er ekki hægt að leggja rétt mat