Úrval - 01.03.1970, Síða 84

82
ÚRVAL
eldheit ástarljóð í tunglskininu og
túlka tilfinningarnar á þann hátt.
Margur biðillinn, sem ekki hafði
hæfileika til þess að. yrkja um hjarta
sinnar heittelskuðu, aignaðist nú
nýjan óvin að berjast við. Ýmsir
leigðu sér hjálp heldur en að játa
hæfileikaskort sinn. Ýmsir óþolin-
móðir aðdáendur gripu bréfahníf-
inn í stað pennans og skáru t.d. af
sér litlafingur og sendu sinni heitt-
elskuðu sem sönnun þessara ofsa-
legu tilfinninga — og glötuðu auð-
vitað stúlkunni.
Ýmsir kusu þó fremur að tryggja
sér brúði upp á gamla mátann, ef
til vill til þess að losna við skriftir
á ástarbréfum. Árið 1478 ritaði ung-
ur biðill svohljóðandi bréf til unn-
ustu sinnar sem aðeins var tólf ára
að aldri: „Ef þú vilt vera góð stúlka
og borða allan matinn þinn á hverj-
um degi, svo að þú vaxir fljótt, þá
gerirðu mig óendanlega hamingju-
saman. — Ég bið guð almáttugan að
gera þig að góðri konu...“ Hún
hlýtur að hafa hlýtt ráðum hans því
að ári seinna voru þau gift.
Við skulum nú aðeins líta í rit-
verk enska rithöfundarins Robert
Burton, og fá ofurlitla hugmynd um
ástandið á 17. öldinni:
„Hinn ungi biðill nútímans er
aumkunarverður náungi. Hann sit-
ur tímunum saman fyrir framan
andlitsmynd sinnar heittelskuðu og
stynur þungan. Hann óskar þess að
hann væri söð.ull, sem hún sæti á,
blómvöndur, sem hún andaði að sér
ilminum af. Hann myndi glaður láta
hengja sig ef hann aðeins fengi að
gera það með sokkabandinu hennar.
Er hún nálgast þá flýtir hann sér að
rétta úr sér, strýkur yfir hár sitt, og
yfirskegg. Annarlegt blik er í aug-
um hans.“
Þessir ungu menn hljóta að hafa
notið þessa kvalafulla ástands, því
að 100 árum eftir rit Burtons, skrif-
ar Richard Steele, í tímaritið
„Áhorfandinn“, sem hér segir:
„Fegursta tímabilið í ævi hvers
manns er trúlofunin. Ást, aðdráttar-
afl og von, allar þessar tilfinning-
ar eru vaktar, er það ekki dásam-
legt?“ Hann mælir með því, að ungt
fólk sé trúlofað í langan tíma „til
þess að ástríðurnar fái tíma til þess
að skjóta rótum og vaxa og dafna
við von og eftirvæntingu.“ Auk þess
lítur hann á aðrar hliðar málsins
og segir: „Fyrir hjónabandið ber að
varast of mikla gagnrýni á göllum
sinnar heittelskuðu, en eftir á að
vera ekki of umburðarlyndur.“
Langt trúlofunarstand gæti enn-
fremur komið sér vel fyrir fleira en
hina andlegu hlið málsins. Tökum
sem dæmi, að nú á dögum hafa
ýmsar konur reynt að blekkja menn
með því að ganga með fölsk brjóst.
Faðirinn mælir eftirfarandi varn-
aðarorð við son sinn, „til eru konur,
sem stoppa upp sinn flata barm til
þess að gabba unnusta sína.“
Nú skilst ef til vill betur það ráð,
sem annar faðir gefur dóttur sinni.
Hann varar hana við því, „að láta
nokkurn mann fara höndum um
brjóst hennar.“
Ef til vill var þetta vani hjá ung-
um mönnum til þess að fullvissa
sig um, að þeir væru ekki að kaupa
köttinn í sekknum. — Ennfremur er
mönnum ráðlagt að athuga vel,
„hvort stúlkan, sem þeir eru að