Tíðindi Prestafélags hins forna Hólastiftis - 01.01.1975, Side 6

9
FORNMINJAR
í Tungu og talinn var verk hins fræga smiðs fornaldar, Þórð-
ar hreðu. Á nokkrum fjölum var sagt að væru útskornar
myndir, og væru þær í baðstofusúð í gamla bænum, sem enn
stóð mannlaus, efst uppi í kverkinni. Ég lagði leið mína
norður og fékk góðar viðtökur hjá Oddi bónda Einarssyni
og Sigríði Gunnarsdóttur konu hans. Þau vísuðu mér á fjal-
irnar, og fór ég með handljós upp undir mæninn í húsinu.
Þá bar mér fyrir augu sýn, sem ég gleymi aldrei. Á þremur
fjölum grillti ég í þéttan útskurð stílfærðra blaða og greina
og einnig nokkra menn dregna með einföldum dráttum og
með geislabaug um höfuð. í ljósglætunni horfði ég á þetta
með forundran, því að á því var ekki hægt að villast, að hér
voru listaverk frá 11. öld, útskurður í stíl sem annars þekk-
ist bezt á myndsteinum í Noregi, og er sá stíll nú kallaðnr
Hringaríkisstíll. Ég veit ekki hvort ég hef nokkurn tíma
verið frá mér numinn nema í þetta sinn. Ég sagði hjónun-
um frá málavöxtum og þá sýndi Sigríður mér fjórðu fjölina,
sem hún hafði hjá sér í eldhúsinu og hafði sérstakt dálæti á.
Á henni voru enn tveir menn með geislabaug, eins og þeir
sem ég hafði séð í baðstofumæninnm. Ég bað hjónin að
veita samþykkti sitt til þess að fjalir þessar færu í Þjóðminja-
safnið þar sem þær ættu réttilega heima. Lögðu þau góðfús-
lega blessun sína yfir það, og fyrir það eiga þau skilið þökk
og heiður. En seint mun mér úr minni líða sú skelfing sem
allt í einu greip mig, þegar Oddur í Tungu reiddi þessa
óviðjafnanlegu dýrgripi yfir Norðurá í talsverðum vexti.
En hestur var traustur og Oddur hélt hraustlega um taum
og allt fór blessunarlega. Það var 17. júní 1953 að ég tók við
fjölunum úr hendi Odds, og þé)tti mér þá vel minnzt þjóð-
hátíðardags.
Ég man að ég sagði við hjónin í Tungu að ég skyldi sjá
til þess að þessar fjórar fjalir yrðu heimsfrægar og þar með
nafn bæjarins þeirra. Þetta þykist ég hafa staðið við, enda
var það lítill vandi. Hvarvetna þar sem norræn fornleifa-
fræði er stunduð sættu þær stórtíðindum, og myndir af