Skírnir - 01.04.1906, Síða 41

Skírnir.
Smáþjóö—stórþjóð.
137
í ljómannm, sem stendur af valdi auðmannsins, rausn
hans og ríkilæti. Eða hann fyllist öfund og gremju yfir
þvi að vera þannig' olhogabarn við hið ríka horð
tilverunnar. Og að sama skapi lamast kraftar hans og
viðreisnarvon.
íbúafjöldi stórþjóðanna, herstyrkur þeirra, auðmagn,
skraut og stórvirki ganga þannig í augun á smáþjóðun-
um og blinda þeim sýn. En að sama skapi missa þær
trúna á mátt sinn og megin, og óðar en varir fer makráða
syni þeirra að dreyma rólegt líf á roðum og uggum af
borðum ríkari og voldugri þjóða.
En feig er þjóð, ef slíkt dreymir. Og hún er ekki
feig af því hún er fámenn, heldur af því hún er fávís og
skilur ekki lögmál lífsins. Hún lætur sér miklast stærð
og fjölda, en gáir ekki að því, hvað skapar stærð og
fjölda. Hún horfir á það, hvað hún og aðrar þjóðir eiga, en
ekki hvað þær eru og hvað hún gæti orðið. Það sem
nú er stórt og margt getur minkað og fækkað, það sem
nú er lítið og fátt getur stækkað og fjölgað. Hvort verður,
er ekki komið undir stærðinni og fjöldanum, heldur hinu,
hvað það er í sjálfu sér. Gamall og feyskinn stórskógur
horfir ef til vill með fyrirlitningu á nýgræðingsrunninn í
grendinni, og nýgræðingnum miklast stórskógurinn. Ald-
irnar líða, fauskarnir falla og nýgræðingurinn vex og
hreykir kolli við himin þar sem fauskarnir forðum
reigðust.
Og hvað segir sagan'?
Á kletti drembinn sjóli sat:
frá Salamis til meginlands
lá þengils her sem þéttast gat
á þúsund skipum — alt var hans.
Hann horfði á þau um hæstan dag,
en hvar var alt um sólarlag?
Smáþjóðin gríska hafði séð fyrir því. — Styrkurinn er
ekki fyrst og fremst stærðin eða fjöldinn, heldur lífs-
magnið, andinn sem í þeim býr.