Skírnir - 01.01.1858, Page 11
Danmörk.
FRÉTTIR.
13
lán hife sí&asta, 1849 og 1850; en eptir af því er enn óborgaí) 12
ebr 13 miljónir. En svo er jafnframt þessu sagt, ab innstæbu
sjóSsins skuli aldrei skerba, heldr skuli ah eins vöxtum sjófesins verja
hvert ar til almennra ríkisþarfa; en þeir verfea hér um bil 1,200,000 rd.
Agrip af skuldaskiptum sjófes þessa skal prenta ásamt fjárhagsreikn-
íngi alríkisins. Allir nefndarmenn nema Holsetinn fyigdu þessu fram;
en hann vildi, afe féfe væri haft til afe borga mefe ríkisskuldir, og afe
alríkisþíngife heffei jafnan tilsjón mefe gjaldkera rikisins um afe fé
þessu væri varife ríkinu sem bezt í hag afe orfeife gæti. Meiri hluti
nefndarinnar lýsti yfir því í ástæfeunum fyrir áliti sínu, afe hann vildi
búa til sérstakan sjófe, til þess afe efla lánstraust ríkisins, og þó jafn-
framt fyrir þá sök, afe menn skyldi jafnan reka minni til, hvafean sjófer
þessi væri runuinn; því híngafe til heffei svo jafnan vife gengizt, afe
andvirfei seldra konúngsjarfea heffei ruunife inn í ríkissjófeinn, og á sífean
ræki .engan miuni til, úr hvafea hluta ríkisins mest fé var komife fyrir
seldar jarfeir, en margr yrfei til afe líta á þafe eitt, hversu miklar
tekjur alríkife nú heffci af óseldum jörfeum, og gæti þafe því valdife
óánægju, ef alríkistekjur jarfea væri meiri í öferum landshluta en
hinum. Röksemd þessi mifear til þess, er mönnum er fullkunnugt,
afe Holsetar vilja hafa öll umráfe yfir konúngsjörfeum sínum, mefe því
þær eru og fleiri þar í landi en í Danmörku; vilja því Danir eigi
verfea seinni til taks, ef svo kynni afc fara, afe Holsetar fengi sinn
vilja fram, og annar afeskilnafer yrfei á fjárhag ríkisins, en sá er nú
er. Danir telja sér allt féfc, er útlend ríki hétu nú afe gjalda þeim
fyrir fararfrelsi um sund og gegnum lönd þeirra mefc varníng sinn.
Allmiklar kappræfeur urfeu á þínginu um þetta mál; nokkrir urfeu
til þess afe segja, afe slík tilhögun væri mjög hættuleg og óráfeleg
fyrir fjárhag ríkisins, mefe því afe Eyrarsundssjófcr þessi gæti gleypt
upp allar eignir ríkissjófesins, sem afe mestu leyti eru fólgnar í skulda-
bréfum fyrir seldar fasteignir, og allan vifelagasjófeinn, því hvort-
tveggja þetta fé nemr eigi meiru en rúmum 14 miljónum, og mefe
því nú afe eigi megi skerfea Eyrarsundssjófeinn, þá verfei enginn sjófer
til afe grípa, ef á lægi, þá er vifelagasjófcrinn væri eyddr, efea réttara
sagt, kominn í Eyrarsundssjófcinn. Afcrir báru þafe fram gegn nefndar-
álitinu, afe þafe væri mefe öllu þarflaust afe búa til sjófe þenna, fjár-
stjórn ríkisins væri nógu margbrotin og vafníngsöm, svo eigi væri á