Skírnir - 01.01.1858, Blaðsíða 42
44
FRÉTTIR.
Noregr.
ætla vifelögufé til herkostnafear. í uppástúngu konúngs er farife fram
á, afe þíngife veiti aukreitis 200,000 sp. til óumflýjanlegs herkostn-
afear 3 árin næstu, og 400,000 sp., ef strífe ber afe höndum;
en þó má eigi verja fé þessu, nema áfer sé til þíngs kvatt. Uppá-
stúnga þessi er snifein eptir lögum Svía, því þar eru jafnan tveir
vifelögusjófeir til hernafear ætla&ir, annar meiri, en hinn minni. Öll-
um uppástúngum |)essum var eytt á þínginu. Aferar uppástúngur
konúngs lutu afe járnbrautum, um lagníng þeirra og um vegabætr,
og varfe þeim afe mestu framgengt; þíngife gaf stjórninni leyfi til afe
taka 2 miljónir sp. afe láni til járnbrauta. Enn var uppástúnga um
afe hækka neyzlutoll á brennivíni; tollr þessi var 8 skildíngar á pott-
inum, en stjórnin stakk upp á, afe hann skyldi nú verfea 10 sk.,
þafe eru 16 skildíngar í vorum peníngum. þafe eru lög í Noregi,
afe einstöku mönnum er veitt leyfi til afe brenna brennivíu og eins til
afe selja þafe, og er tollr þessi lagfer á brennarana; þeir eru nú 38
í öllum Noregi. Uppástúngu þessari varfe framgengt, enn þótt
mörgum þætti nú nóg komife og enn hættara vife, afe menn færi á
alla vegu kríng um lög þessi, ef þau yrfei harfeari. Margar uppá-
stúngur komu og fram um breytíngar á grundvallarlögunum; ein var 1
um ófealsréttinn, önnur um afe af taka jarlsdæmife, en setja eins
konar ríkisforseta í stafeinn, því nú er svo afe sjá, sem Norfemenn
unni litlu betr jarlsnafninu, en landar vorir forfeum; enn var ein
uppástúnga um afe halda þíng ár hvert, og önnur um afe veita ríkisráfeum
(ráfegjöfum) Norfemanna sæti á þíngi. Öllum uppástúngum þessum
var og eytt. Er þafe fremr undarlegt, afe slíkum uppástúngum, sem
hinni sífeustu, skyldi verfea hrundife, því hæfei sýnir þafe saga Norfe-
manna sjálfra og svo Englendínga, einkum á dögum Vilhjálms þrifeja,
afe þíngi og ríkisstjórninni er hætt vife afe einangrast og fara sitt í
hvorja áttina, ef engin er samvinna þeirra á þínginu sjálfu. þafe
er kunnugt, afe Englar fundu þafe ráfe til afe bæta úr bresti þessum,
afe konúngr skyldi taka sér einhverja þá fyrir ráfegjafa, er kosnir
voru þíngmenn efer voru rétt kvaddir til þíngs, annars gat konúngr
eigi komife fram mefe uppástúngur sínar á þínginu. þannig varfe þafe
afe lögum, afe sá ráfegjafinn, er ber mál stjórnarinnar upp í neferi
málstofunni, er jafnan kosinn þíngmafer, en hinn, er ber þau fram
í efri málstofunni, er tiginborinn, og því rétt kvaddr til þíngs.