Skírnir - 01.01.1907, Side 47

Rembrandt.
4 T
um voru skotfélög almenn. Þessi skotfélög áttu stór fundar-
hús (Doele) með garði (Doeleveld), þar sem skotæfingarn-
ar fóru fram. Nú var það tízka að hafa stóra inynd af
öllum félagsmönnum i fundahúsinu. Hver félagsmaður
gaf sinn skerf, en svo vildu þeir líka allir koma jafnt
fram á myndinni. A málverkasöfnum má sjá fjöldann
allan af þessum »Doelen«-myndum, en flestar eru þær
ótrúlega leiðinlegar og ónáttúrlegar, af því að þær
oftast nær eru bein röð af mönnum annað hvort standandi
eða sitjandi yfir borðum.
Einn góðan veðurdag komu 16 skotfélagar (>Schutters«)
til Rembrandts og beiddu hann um þvílíka »Doelen«-mynd.
Hver þeirra bauðst til að borga um 150 kr. eða <?400 kr.
alls. Hann var mjög fús á að taka þetta að sér, en hon-
um gat ekki komið til hugar að fylgja dæmi annara; til
þess var hann alt of frumlegur. Hann málaði félagsmenn
á leið til skotæfinga, »lifandi« mynd, sem enn í dag eftir
nærfelt 300 ár sýnist máluð í gær, mynd sem menn
koma langar leiðir að til að sjá og vekur aðdáun
allra.
Það var samt ekki fyr en á síðast liðinni öld, að
myndin var viðurkend meistaraverk. Þegar skotfélags-
menn sáu hana urðu þeir sárreiðir. Aumingjunum var
vorkunn, því það voru að eins tveir af þeim, sem fengu
góða mynd af sér: formaðurinn, Frans Banningh Cock og
liðsforingi hans, Willem van Ruitenburg — en þeir standa
líka á myndinni í dýrðarljóma ódauðleikans.
Hinir 14, sem þó höfðu borgað jafnt og þeir, urðu.
að láta sér nægja, að hann á myndinni lét nöfn þeirra
vera rituð á spjald, er hangir á þili fyrir aftan skot-
mennina.
Auðvitað voru þeir óánægðir með þetta, en samt var
myndin hengd upp í »Doelen«, sem stóð við sikið Singel
i Amsterdam. í byrjun 18. aldar var þetta hús rifið niður,
en myndin flutt í ráðhúsið. Því miður var hún stærri en
veggurinn, þar sem hún átti að hanga, og gjörðu menn
sér þá litið fyrir og skáru burt heldur stóra lengju vinstra