Skírnir - 01.12.1912, Blaðsíða 58
346 Nokkrar athuganir nm islenzkar bókmentir á 12. og 13. öld.
mundarson bróðir hana átti barn með Snælaugu dóttur
Högna prests, en því var leynt í fyrstu og barnið kent
auðvirðilegum húskarli Högna prests, Gunnari nokkrum,
er kallaður var nautatík.1) En þá er hið rétta faðerni
komst upp siðar hófust málin út af skyldleikameinbugum
Hreins við Þórð Böðvarsson, er kvænzt hafði Snælaugu.
Það er því mjög skiljanlegt, að höfundi Þorlákssögu hinn-
ar eldri, er eg hygg vera Ketil Hermundarson, hafi ekki
verið óljúft að sleppa þeirri frásögn algerlega og að það
hafi verið samkomulag milli hans og Páls biskups að láta
hvortveggja þessi stórmæli (Jóns Loptssonar og Bæjar-
Högna mál) liggja á milli hluta, láta þeirra alls ekki getið
í sögu biskups, er þau snertu svo óþægilega nákomin
skyldmenni þeirra beggja, Páls biskups og Ketils. Mér
virðist þetta atriði meðai annars fremur styðja það, að
Ketill Hermundarson sé höfundur Þorlákssögu hinnar eldri
í sambandi við höfundsskap hans við Páls sögu, sem eg
tel vafalítinn eða jafnvel vafalausan, svo framarlega sem
einn og sami maður er höfundur þeirra beggja, sem eg
hallast miklu fremur að, en hinu gagnstæða.
Nú með því að áreiðanlegt má telja, að Hungurvaka
sé rituð af sama manni og Páls saga, og að líkindum
Þorlákssaga, þá er eftir að athuga, hverjar sérstakar lík-
ur séu fyrir því í Hungarvöku sjálfri, að Ketill Hermundar-
son sé einmitt höfundur hennar. Það liggur í hlutarins
eðli, að verulegar sannanir í þessu efni sé erfitt að
finna, en allsterkar líkur þykist eg þó geta bent
á í þessa átt, auk þess sem áður hefir verið sagt, að höf-
undurinn hefir verið í Skálholti samtíða Gissuri Hallssyni.
í 15. lcap. Hungurvöku (Bisks. I, 79) er nefndur Guð-
mundur Koðransson, er sendur hafi verið (úr
Borgarfirði) eftir Hítardalsbrennu 1148 austur í sveitir á-
samt Páli presti Sölvasyni í Reykholtí, til að segja tíð-
indin Halli Teitssyni og Eyjólfi Sæmundssyni í Odda. —
Þessa Guðmundar Koðranssonar er hvergi getið nema hér.
!) Hefir liklega verið kúasmali (kúreki) og fengið af þvi auknefnið.