Skírnir - 01.12.1912, Blaðsíða 71
Amarhreiðrið.
359
'þungar á Snæfellsnesi en öðrum stöðum á landinu, og
þjakað meir en eldgos, jarðskjálftar og hafísar, sem margar
aðrar sveitir fengu meir að kenna á. Kúgunarmerkin,
sem raunar alstaðar eru glögg á þessari þjóð, eru hvergi
gleggri og skelfilegri, þegar þess er gætt hvers konar fólk
það var, sem þenna »útskaga áður of bygði«. Þetta er
eitt af því, sem spillir ánægju ferðamannsins á Snæfells-
nesi, ekki sízt þess, sem farinn er nokkuð að skilja, hvað
■búið hefir í þessari þjóð, og hvílíkur barna- og atgjörvis-
kryplinga-kirkjugarður þetta land er.
II.
Og þó hefi eg lifað sumar mínar mestu gleðistundir á
Snæfellsnesi, eins og kvöldið þegar við riðum ofan af
Tröllhálsi, og alt ilt var gleymt, liðið og í vændum, og
ekkert var til nema einhver ósegjanlega friðsæl ró, og
kvöldlognið og álftirnar svo fagrar á firðinum, spegilslétt-
um við skuggaleg fjöllin.
Og þar hefi eg fundið gleði vísindamannsins, þegar
birtir fyrir augum og leiðir opnast að nýjum skilningi og
víðari en áður var til. Eins og þegar eg hafði verið á gangi
um fjallið fyrir ofan Mávahlíð, og undir kvöld hugkvæmd-
ist að fara niður á Búlandshöfðagötuna, en ekki sömu leið
og eg hafði komið. Og er eg geng niður með gili fyrir
ofan brúnina þar upp af götunni, sé eg eitthvað hvítt í
brekkunni hinum megin, sem mér sýndist vera skeljar, og
ætlaði eg þó varla að trúa mínum eigin augum, því að
þetta, var nálægt 600 fetum yfir sjó. En skeljar voru það,
íshafs skeljar; þarna var einmitt það sem þurfti til að
taka af öll tvímæli um sumar þær athuganir, sem hefja
nýtt tímabil í rannsóknarsögu íslands, og hafa annars ekki
til fulls verið uppgötvaðar af vísindamönnum ennþá. Því
að eins og hinn mikli náttúruspekingur, Lamarck, fann
svo glögt, og hefir komið svo vel orðum að, þá er ekki
nóg sannleikanum til sigurs, að uppgötvanir séu gerðar,
eftir er sá erfiðleiki, að einhverir nógu vitrir og ráðvandir
gerist til að uppgötva að uppgötvanir hafi verið gerðar.