Skírnir - 01.12.1912, Page 95

Ritfregnir.
383>
þær lýgi? Og þessar hugmyndir þeirra lifa í rauninni í vitund'
vor allra enn í dag.
Seinasti kafli bókarinnar um listirnar og lífið hefði þurft að
vera lengri. Þar er of fljótt farið yfir mikið efni. Höf. er vel'
ljóst og tekur vel fram, hve aðdáun er ríkur þáttur í listanautn.
Mér hefir fundist þessa vera getið að oflitlu í útlendum bókum
um þetta efni. Aftur hefði þurft að taka betur fram, hvílíkur líf-
gjafi mannlegum tilfinningum listirnar eru. Höf. talar um mikil-
vægi sönglistarinnar í þessu efni, en ekki eins um þetta mikilvægi
annara lista. Hlutverk þeirra er meðal annnars að glæða tilfmn
ingar vorar. Líkt og lestur vísindarita er nauðsynlegur hugsana-
kröftum vorum og þekking, er tilfinningunum þörf á listanautnum.
Franskur heimspekingur, Comte, sagði að allir raunhyggjumenn
ættu á hverjum degi að lesa kafla í einhverju góðu skáldriti, er
svaraði einum söng eftir Dante. —
Að síðustu fæ eg ekki nógsamlega hvatt menn til að lesa bók-
ina, bæði lærða og ólærða. Bókin er Ijós, full af skemtilegum dæm-
um úr hversdagslífinu, efninu til skyringar, svo að menn þurfa
ekki að óttast, að þeir skilji hana ekki að mestu. Og menn
verða að lesa hana oftar en einu sinni, ef vel er. Þeir sem lesa
hana vel, sanna, að þeim vex þekking og þroski á lestrinum. Þeir
safna sór á honum auðæfa, er mölur og ryð fá ekki grandað.
Sigurður Guðmundsson.
C. Wagner: Einfalt líf. Þýtt hefir Jón Jakobsson.
Reykjavík. Kostnaðarmaður Sigurður Kristjánsson. 1912.
Bók þessi hefir getið sór hinn bezta orðstír erlendis og á
skömmum tíma verið þýdd á margar tungur. Eg þykist viss um
að henni verði líka vel tekið hór á landi, og hún á það skilið, því
hún flytur heilbrigðar hugvekjur um efni sem alla varða. Hún
talar um það hvernig menn lenda í endalausum flækjum af því
að þeir blanda saman aukaatriðum og verulegum atriðum, og telur
hún »anda einfeldninnar« eina hjálpræðið, en »m aður er ein-
faldur, þegar honum er framar öllu um það
hugað að vilja vera það, sem hann á að vera,
það er að segja sannur, hreinnogbeinn maður«.
Þessi skilgreining höf. er að vísu helzt til almenn til að vera leið-
arstjarna, en hún skýrist með hverjum kapítula bókarinnar. Ein-
föld hugsun, einfalt mál, einföld skylda, einfaldar þarfir, einföld
gleði, leiguþýslund og einfeldni, skrum og leyndar dygðir, veraldar-
prjálið og heimilislífið, einföld fegurð, dramb og einfeldni í um-
gengni, uppeldi til einfeldni, — þetta eru fyrirsagnirnar. Höf. er
bjartsýnn án þess að vera þröngsýnn. Hann tekur ómjúkum
höndum á því sem honum þykir sjúkt í lífi nútíðarmanna, og þó
hann finni þar margt af slíku, veikir það ekki trú hans á hinn
heilbrigða kjarna í manneðlinu. Andrfkur er höf. og kemur oft
með ljómandi samlíkingar; ber öll meðferð hans vott um, að hann
er ræðumaður og pródikari.