Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1886, Blaðsíða 133

133
ætluð mönnum; en hitt er mér nær að halda, að hún
sé brúkuð í óhófi á meðal vor, að þjóð vor mundi
mjög eflast að glaðlyndi, tápi og sálarfjöri, nyti hún
ekki eins þungrar og æsandi fæðu. En um fram allt
skal eg leggja á hjarta öllum þeim, sem gjöra vilja
gangskör að því að mennta sjálfa sig, að halda sér
frá nautn áfengra drykkja. Sá mikli ósiður hefur það
um fram alla aðra, að hann eyðileggur svo geysilega
skynsemi og skilning; og þessi verkan hans kemst
hryggilega langt, þótt aldrei verði maður drukkinn.
Ekki fáir menn, sem kalla sig hófsemdarmenn og eru
kallaðir svo, hafa tekið eptir því, óðara en þeir hafa
hætt að neyta slikra drykkja, að greindar kraptar
þeirra höfðu árum saman verið þoku huldir og veikl-
aðir vegna hófsemdar-drykkjuskapar, án þess þeir
hefðu leitt sér það skaðræði í grun. Hér í borginni
búa menn hópum saman, sem hafa glatað helmingi
fullum af sínu andlega tápi fyrir sakir þeirrar vin-
nautnar, sem kölluð er óskaðleg. Af öllum óvinum
verkmanna er þessi banvænastur. Ekkert hefur svo
mjög haldið niðri þessari stétt, ekkert eyðilagt svo
mjög virðingu hennar fyrir sjálfri sér, ekkert rænt
hana eins réttindum og trausti meðbræðranna, ekkert
gjört eins árangurslaus öll meðöl sjálfsmenntunarinnar,
sem stéttin átti ráð á, eins og ofnautn áfengra drykkja.
Verkmanna stéttinni er því sá eini kostur beztur að
sporna við þessum ósið, ef þeir vilja virða mannorð
sitt og skipa það sæti, sem þeim ber í mannfélaginu.
feir eru hátíðlega skuldbundnir til að styðja af fremsta
megni hverja þá tilraun, sem gjörð er til að niðurbrjóta
þetta böl. feir eiga að skoða þá menn, sem bezt
ganga fram í því að ausa þessum eiturdrykkjum yfir borg
og byggðir eins og fjandmenn réttinda sinna, sæmdar
og upphefðar, þó að ekki séu þeir það vísvitandi.
Fyrir skömmu heimsótti eg eitt blómlegt þorp, og