Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1886, Blaðsíða 179
179
kunni satt að vera. þ>egar fóður er myglað, skemmt
og illa verkað, ezt það betur, ef það er saltað. Líka
telja ýmsir merkismenn, að saltið dragi úr hinum skað-
legu áhrifum, sem þess kyns fóður getur haft á skepn-
urnar ; en aðrir bera á móti því.
Saltið styrkir meltinguna og meltist því fljótar;
en ekki virðist salt hafa nein veruleg áhrif á það,
hve mikið meltist af fóðrinu; þó getur það verið, þeg-
ar heyið er stórgjört og trénað, að holdgjafaefnin
meltist betur. þ»að hafa samt verið talin einsdæmi, að
salt hafi haft jafnmiklar verkanir, sem það hafði við
tilraun, er gjörð var í Hohenheim á þýzkalandi. þar
voru skepnur fóðraðar með stórgjörðu og trénuðu út-
heyi, sem var mjög þungmelt, og meltist þá 12%
meira af holdgjafaefnunum, er salt var gefið með, en
án þess. þ>ar á móti hafði saltið engin áhrif á melt-
ing þessa fóðurs, þegar dálítið var gefið með því af
hveitiúrgang, og með því aukin meltanleg holdgjafa-
efni í fóðrinu, svo hlutföllin milli holdgjafaefna og
holdgjafalausra efna urðu hæfilegri.
Nú höfum vér séð þýðingu saltsins fyrir húsdýr
vor; enda er langt síðan, að það var ætlað nauðsyn--
legt til fóðurs. í Gylfaginningu segir t. d., að Auð-
humla hafi sleikt „hrímsteina, er saltir voru“, sér til
næringar. Og þó verð saltsins væri afarhátt meðan
saltskatturinn var, þá voru það þó margir, sem gáfu
kvikfénaði salt. það var auðvitað af skornum skammti,
en það jókst stöðugt, hvenær sem salt lækkaði í verði.
T. d. 1851 féll það mjög í verði í Sachsen; það ár
hafði verið varið til búpenings 287000 pd. salts, en
næsta ár á eptir var varið til hans 1913160 pd.
salts.
En aptur á hinn bóginn er mjög skaðlegt, að
gefa of mikið af salti, því það getur ollað magaveiki
19*