Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1901, Síða 39
39
Þá er lestrarfýsnin.
Um hana get eg ekkert sagt með vissu. Eg veit
ekki, hvað alþýðu manna kann að langa til. En ýmislegt
virðist mér benda á það, að litið sé lesið hér á landi.
Auðvitað dettur mér ekki í hug að neita því, að
margir alþýðumenn lesi bækur og afli sér yfirleitt tölu-
verðs fróðleiks. Fyr mætti nú líka vera. En hitt er eg
hræddur um, að þeim, sem gera mikið úr bókvísi þjóð-
arinnar nú á dögum, muni hætta við að einblína um of
á þessa mentamenn, sem væru sómi bændastéttar í hverju
landi, en gleymi hinum, sem er alt annan veg farið.
Því er miður, að vér eigum engar skýrslur um bóka-
eign þjóðarinnar. Slíkar skýrslur væru sannarlega engu
ófróðlegri né gagnsminni en skýrslur um nautaeign eða
hvað annað, og vildi eg þó aúðvitað ekki missa neinn
liðinn úr Landshagsskýrslunum fyrir nokkurn mun.
Einn áhugasamur kennari við fjölsóttan skóla hér á
Suðurlandi hefir forvitnast um bókaeignina i þeirri sveit,
sem skólann notar. Betur að fleiri vildu reynast jafn-
forvitnir. Prestarnir ættu að standa ágætlega að vígi í
þessu efni. Vildu þeir leggja sig í framkróka, mundi
mega fá afar-mikilsverða vitneskju um þetta mál.
Það var ekki sem glæsilegast, sem kennarinn komst
að raun um. A meira en helming heimilanna kom alls
enginn prentaður stafur, annað en skyldubækur barnanna.
Þar var engin guðsorðabók til af neinu tægi, ekkert al-
manak, ekkert blað. Þar hafði enginn maður neitt að
lesa, þó að hann hefði langað til að líta í einhverja bók.
Skyldu þær ekki vera fleiri sveitirnar, þar sem eitthvað
líkt er ástatt? Og er þetla glæsilegt ástand? Eða er
það viðunanlegt?
Og hvað segja fióksalarnir? Einn þeirra hefir nýlega
látið til sín heyra. Hann hatði verið rtð gefa út eitt
bezta og þarfasta ritið, sem komið hefir út á íslénzku.