Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1983, Side 18
»
sé að vanda meðferð á ull af því fé, sem bændur treysta sér til
að eiga á næstu árum.
Ekki er bjartara yfir dilkakjötsframleiðslunni til útflutnings
en ullinni, þótt kjötið haldi vinsældum og seljist eins vel
innanlands og hægt er að búast við. Nú er svo komið að
niðurlagsverð dilka nægir ekki fyrir sláturkostnaði ef selja þarf
kjötið erlendis. Hefur í því efni syrt mjög í álinn síðustu árin.
Þegar bændur fengu fyrst ákvæði í Framleiðsluráðslögin árið
1979, sem áttu að gera þeim kleift að stjórna verulega fram-
leiðslumagni, var fyrst og fremst gert ráð fyrir að takmarka
mjólkurframleiðslu við innanlandsþarfir. Fyrir dilkakjötið
fengist svo mikið verð, að vart þyrfti að draga úr framleiðslu
þess ef lögákveðnar útflutningsbætur héldust, enda væri
nauðsyn að halda gæruframleiðslu óskertri af því þær væru
nauðsynleg og verðmæt vara fyrir íslenskan iðnað.
Kvótinn, kjarnfóðurgjaldið, árferði og heilbrigð skynsemi
fékk því til leiðar komið, að mjólkurframleiðslan minnkaði
niður í hæfilegt magn á einu ári. En brostnar eru forsendur
fyrir dilkakjötsframleiðslu fram yfir það magn sem innan-
landsmarkaður og lögákveðnar útflutningsbætur nægja til að
unnt sé að greiða fullu verði eða því sem næst. Sumir kenna
hruni norska markaðarins fyrst og fremst um þetta, en það er
að mestu blekking. Verðbólgan á mestan þátt í því að slátur-,
geymslu- og flutningskostnaður gerir meira en éta upp sölu-
verð kjötsins á norskum markaði. Sé horfst í augu við stað-
reyndir þarf ávísun frá framleiðanda að fylgja hverju lambi,
ef flytja á skrokkinn út án útflutningsbóta, til þess að hægt sé
að slátra lambinu og koma því á markað — gæran og slátrið
nægir vart sem uppbót á kjötið. Þetta er það svartasta ský sem
skyggt hefur á íslenskan landbúnað síðan ég man eftir mér og
þótt horft sé miklu lengra aftur. Hvernig getur þetta skeð!
Verðbólgan innanlands er versti þrándurinn í götu, en hún
kemur líka illa við aðra útflutningsatvinnuvegi, meðal annars
iðnaðinn, sem notar gærur og ull sem hráefni. Sjávarútveg-
urinn virðist líka eiga erfitt.
20
>