Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1983, Side 12
þessa var sú að samveldislönd Breta lofuðu í stríðsbyrjun að
framleiða kjöt til stríðsloka á sama verði og fyrir stríð. Ekki
var heldur skortur á ull og gærum hjá Vesturveldunum og
voru þessar vörur lítt seljanlegar. Ameríka tók að vísu við
ullinni og hét að greiða hana fullu verði eftir stríð, en ríkið
varð að greiða bændum áætlað verð.
Reynt var að selja hernum dilkakjöt, en ekki höfðu ráða-
menn hugsun á því hvort ekki þyrfti að vinna það fyrir af-
hendingu. Matsveinar hersins kunnu ekki að nýta dilkakjöt úr
heilum skrokkum, notuðu aðeins lærin og hrygginn, en
huppar háls og síður fóru í stórum stíl í úrgang.
Þá hófst áköf rógsherferð gegn landbúnaðinum, ekki síst
sauðfjárræktinni. Rógtungurnar töldu bændur ómaga á
þjóðinni og lambakjötið aðeins boðlegt hundum.
Arásirnar á landbúnaðinn og verk nýsköpunarstjórnarinn-
ar 1944-47, ekki síst lögin um hið ólýðræðislega skipaða Bún-
aðarráð, er sett voru í stað afurðasölulaganna frá 1934,
þjöppuðu bændastéttinni saman til að gæta hagsmuna sinna
og taka nýtísku tækni i þágu landbúnaðarins. Búnaðarfélag
íslands skipaði Milliþinganefnd landbúnaðarins 1943. Hún
markaði tímamót með starfi sínu, samdi nokkur lagafrum-
vörp, sem urðu grundvöllur að merkum lögum um framfarir í
landbúnaði, þótt ýmsu væri breytt frá óskum nefndarinnar og
Búnaðarþings.
Stéttarsamband bœnda og Framleiðsluráð landbúnaðarins.
Stéttarsamband bænda var stofnað 1945 af því að Búnaðar-
félag fslands var talið of háð ríkisvaldinu um fjárframlög til
þess að geta verið nógu harður kröfuaðili í verðlags- og öðrum
kröfumálum. Strax hóf Stéttarsambandið að vinna að undir-
búningi löggjafar um lýðræðislega skipan á verðlagningu
búvara og verslun með þær. Tókst að fá heildarlöggjöf um
þau efni samþykkta á Alþingi 1947, lögin um Framleiðsluráð
landbúnaðarins, verðskráningu, verðmiðlun og sölu á land-
búnaðarafurðum. Hefur verið starfað samkvæmt þessari lög-
gjöf lítt breyttri síðan.
14