Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1983, Page 104

sem var þekktur að því að geta komið fram í líki ýmissa dýra.
Ef til vill er ekki fráleitt að láta sér detta í hug, að um
hreindýr hafi verið að ræða, þar sem þau hafa að líkindum
verið óþekkt þar fyrir vestan, en ekki stemmir lýsing dýranna
við þau nema að litlu leyti.
19) „Sœkýrin á Snœfjallaströnd“ Vestfirskar sagnir, 2. bindi, bls.
202-204. Skráð af Helga Guðmundssyni, eftir sögn Aniku
Magnúsdóttur, í maí 1930.
Anika ólst upp að Hlíðarhúsum á Snæfjallaströnd, og var 14 ára þegar
sagan gerðist 1880, þá smali á bænum. Vordag einn sér hún einkennilega
skepnu standa í flæðarmálinu í svonefndum Engelskavogi. „Skepna þessi
líktist kú að öllu skapnaðarlagi. En Aniku sýndist hún stærri en stærstu kýr.
Hún var höttótt að lit, svört að framan en hvit að aftan. Hvíti liturinn var
þó ekki hreinn, því að grænleitri slikju sló á hann. Halinn á henni líktist
kýrhala, en var tiltölulega lengri, því hann náði alveg til jarðar, og dróst
næstum því með henni. Anika tók eftir því að malirnar voru breiðar, og
skaut út stórum kúlum til beggja hliða“. Aldrei sá Anika kúna lyfta höfðinu
„heldur hafði hún granirnar ávallt niðri við sjóinn“.
Þegar Anika hafði horft á þetta um stund, varð hún hrædd og hljóp heim.
Er því ekki vitað hvað varð af skepnunni.
Athyglisvert er hvað lýsing Aniku minnir mikið á lýsingar
þeirra Viðfjarðarsystra á sædýrinu þar, t.d. ber þeim saman
um lengd halans.
20) Sœkýnn í Naustvík á Ströndum. Jóhannes Örn Jónsson:
Sagnablöð hin nýju. Rvík 1956, bls. 204. Handrit Bjarnveigar
A. Björnsdóttur.
Bjarnveig hefur það eftir, Guðrúnu Jónsdóttur, er dó 1947 í Naustvík, 91
árs að aldri, að þegar foreldrar hennar bjuggu í Naustvík, var það eitt sinn,
er móðir hennar Sigríður, var ein heima með börn sín, að hún sér „að kýr
liggur á svonefndum Höfða, sem er fyrir utan túnið. Var þá enn eigi komið
hádegi. Lá kýrin þarna lengi dags. En eftir miðaftan hvarf hún og sást ekki
framar“. Þegar Jón kom heim og frétti um þetta, gekk hann út á höfðann
„en sá engin verksummerki, nema hlössin úr kúnni“. Þau hjón áttu þá enga
kú, og töldu að miðað við aðstæður hefði þetta hlotið að vera „huldukýr eða
kýr úr sjó“.
106