Náttúrufræðingurinn - 1998, Page 8

3. mynd. Alfaraleiðin gamla suður með sjo liggur um 1 km sunnan við Reykjanesbraut.
Myndin er tekin miðja vegu milli Ottarsstaðaborgar og Gvendarbrunns og sést vel móta
fyrir gamla götuslóðanum sem höfundur stendur í. Ljósm. Rósa Sigurbergsdóttir.
og Jónsbúð. Víðsvegar í fjörunni sést votta
fyrir fornum uppsátrum. Hægt er að kalla
fram myndir löngu horfinna tíma með því að
skoða kjalför fiskibáta sem dregnir voru hér
upp á klappimar öldum saman. í landi
Ottarsstaða sést móta fyrir kirkjugarði og
Ieifum af bænahúsi. Bæjarhólar Óttarsstaða,
Lónakots, Þorbjarnarstaða, Litla-Lambhaga
og fleiri býla geyma eflaust merkar minjar um
búsetu manna á þessum slóðum í mörg
hundruð ár. Þar má sjá túnskika girta
gömlum, fallega hlöðnum grjótgörðum,
djúpa, handgrafna brunna, umgirta vönduð-
um hraunhleðslum, kvíaból í hraunskúlum
og listilega hlaðna fjárborg, þinglýstar
fornminjar sem kallast ýmist Kristrúnarborg
eða Óttarsstaðaborg (sjá 4. mynd). Suður í
almenningum handan Reykjanesbrautareru
fimm selstöður á víð og dreif í hrauninu,
fjölmargir nátthagar og fjárskútar. Víða má
rekast á vatnsból klöppuð í berg og er
Gvendarbrunnur þekktast þeirra, en þar
þrýtur sjaldan vatn, jafnvel ekki í mestu
þurrkum.
Fá landsvæði í námunda höfuðborgar-
innar bjóða upp á jafnauðugt lífríki, jarð-
myndanir eða fornminjar og Hraunin, sem
eru einstætt útivistarsvæði í nágrenni þétt-
býlis. Leita þarf sunnar á Reykjanesið eða
vestur á Snæfellsnes til að finna sambærileg
útivistarsvæði.
■ VEGASLÓÐAR OG
ALFARALEIÐIR
Gömlu vegaslóðarnir, sem mörkuðu fyrr á
öldum hreppagötur og alfaraleiðir milli
landshluta, eru óðum að hverfa vegna
notkunarleysis. Fyrir göngufólk er kjörið að
leita þessar götur uppi og fylgja þeim. Hægt
er að velja lengri eða skemmri gönguleiðir
eftir atvikum. Um Reykjanesið liggja götu-
slóðar annarsvegar frá vestri til austurs og
hinsvegar frá norðri til suðurs. Samkvæmt
málvenju Suðurnesja- og Innnesjamanna
var talað um að fara út og inn nesið eða
suðureftir og inneftir. Landfræðilega liggja
166