Náttúrufræðingurinn - 1998, Blaðsíða 5
Utivistarperlan
í Hraunum
JÓNATAN GARÐARSSON
Hraun kallast landsvœðið vestan og
sunnan Straumsvíkur, en víkin hefur
myndast milli Lambhagatanga að
austan og Hrauna að vestan. Frá
alda öðli voru Hraun í Alftanes-
hreppi en töldust hluti Garðahrepps,
líkt og Hafnarfjörður, þegar Álfta-
neshreppi var skipt í Bessastaða- og
Garðahrepp 1878. Eftir að Hafnar-
fjörður fékk kaupstaðarréttindi
1908 töldust Hraunin enn tillieyra
Garðahreppi. Árið 1967 féllu Hraun-
in Hafnfirðingum í skaut, þegar
bœjaryfin’öld gerðu makaskipta-
samning við Garðahrepp.
fyrslu árum 20. aldarinnar var
nokkuð þéttbýlt í Hraunum; búið
var á tólf bæjum og þurrabúðum
við þröngan kost því jarðirnar
eru kostarýrar. Slult var á fengsæl mið og
hefur sjórinn gefið viðlíka í aðra hönd og
búskapurinn. Það svæði Hrauna sem til-
heyrir Hafnarfirði markast af ströndinni að
Jónatan Garðarsson (t'. 1955) hóf ungur störf við
dagskrárgerð hjá Ríkisútvarpinu. Hann stundaði
um tíma blaðaskrif í lausamennsku en hefur verið
útgáfustjóri tónlistar og tónlistarráðgjafi um langt
árabil. Hann er áhugamaður um umhverfis- og úti-
vistarmál, átti sæti í umhverfísnefnd Hafnarfjarð-
ar og er nú formaður Umhverfis- og útivistarfélags
Hafnarfjarðar.
norðan, Straumsvík og hraunjaðri Kapellu-
hrauns (Nýjahrauns) að austan og Undir-
hlíðum og Sveifluhálsi að sunnan.
Vesturmörkin eru hreppamörk Hafnarfjarðar
og Vatnsleysustrandarhrepps frá Hrauns-
nesi suður að Markhelluhól. Landfræðilega
ná Hraunin hinsvegar vestur að Afstapa-
hrauni. Búseta í Hraunum lagðist smám
saman af eftir því sem á öldina leið. Síðustu
áratugi hafa áhugabændur haft fjárhús í
landi Lónakots og Óttarsstaða og þar er
nokkur sumarhúsabyggð, auk þess sem
Straumi hefur verið breytt úr býli í lista-
miðstöð á vegum menningarmálanefndar
Hafnarfjarðar.
■ ÁHUGAHÓPUR
UM UMHVERFIS- OG
ÚTIVISTARMÁL
Á miðju ári 1996 hófust regluleg fundarhöld
áhugafólks um útivist og verndun Straums-
víkursvæðisins. Kjarni hópsins myndaðist
nokkrum árum fyrr, þegar einstaklingar úr
ólíkum áttum hófu að ræða sameiginlegt
áhugamál: verndun og uppbyggingu úti-
vistarperlunnar vestan og sunnan Straums-
víkur. Umræðan snerist strax um það
hvernig vekja mætti athygli á þessum fallega
stað. Málin undu hratt upp á sig. Fulltrúar
landeigenda bættust í hópinn og eftir miklar
umræður var ákveðið að efna til opins
kynningarfundar um svæðið og kanna
Náttúrufræðingurinn 67 (3-4), bls. 163-170, 1998.
163