Andvari - 01.01.2001, Page 81

andvari
HÁSKÓLAKENNSLA GÍSLA BRYNJÚLFSSONAR
79
Einkum var mér það gleðiefni að sjá, að þér eruð á góðum vegi til að fá prófessóratið í
Lundi; eg gleðst af því sem vel gengur fyrir löndum mínum og ekki síst fyrir yður, sem
eg þekki að öllu góðu og held, að þér getið gjört okkur sóma þama fyrir handan sund-
ið. Eg er ekki svo indbildsk, að halda, að attesti frá mér geti gjört til eða frá; en hjartan-
lega velkomið er yður það, ef þér viljið (Nks. 3263 4to).
Síðar í bréfinu vék Pétur að því sem helst gæti staðið í veginum fyrir Gísla:
Það eina, sem þeir kunna að geta fundið að yður, er að þér séuð ekki nógu sterkur í þeirra
máli og ótti fyrir, að þér munið ekki skoða norrænuna nógu mikið frá sænsku sjónar-
miði. Þetta er að mínu áliti sú eina hindrun, sem þér þurfið að yfirbuga og þér megið
ekki fyrirlíta hana, heldur gjöra yður allt ómak fyrir að sýna Svíum, að þér unnið þeirra
máli og viljið hlynna sem mest að því og sýnið þeim hve vel þér þegar séuð komnir á
veg í því. ... Eg óska þess af hjarta, að yður heppnist að komast að þessu embætti og
vona fastlega, að það verði. Svíar fá engan eins góðan og því síður betri en yður og þar
eruð þér á yðar réttu hillu (tilv. hdr.).
Nokkurt hlé varð á meðmælum yfir sumarið, en með haustdögum 1864 bætt-
ust tvenn við. Pétur var höfundur hinna fyrri. Ummæli hans um hæfni Gísla
hnigu mjög í sömu átt og þeirra sem áður getur, en jafnframt sló hann
varnagla vegna orða Sáve með þessum orðum: „En Mand med saa fleersidige
°g grundige Kun[d]skaber som Herr Brynjólfsson vilde som svensk Univer-
sitetslærer kunne betragte den nordiske Oldtid fra et overveiende svensk-
uationalt Standpunkt.“ Síðustu meðmælin voru frá Bjama Jónssyni rektor.
f*au voru á latínu þar sem hann nefnir bæði skáldæðina í Gísla og þekkingu
hans á fornum fræðum.
himsókn Gísla og ofangreind meðmæli voru tekin fyrir ásamt fleiri
urnsóknum sem bárust heimspekideild Lundarháskóla á öndverðu ári 1865.1
bréfi frá Johan Axel Nyblæus prófessor í Lundi til Gísla frá sumrinu 1864
greinir hann svo frá að til loka septembermánaðar hafi háskólaráðið tíma til
að fara yfir umsóknimar. Fyrir þau tímamörk eigi Gísli að halda fyrirlestrana
sern um er beðið (Nks. 3263 4to).
Samdar voru sex greinargerðir um hæfni umsækjenda, og svo fóru leikar
uð þrír voru dæmdir hæfir. Það voru Theodor Wisén dósent við háskólann í
Lundi, Fredrik Vidmark lektor í Hemösand og „Ama-Magnæanske stipendi-
aten“ Gísli Brynjúlfsson. Þrír tóku umsóknir sínar aftur, einn þeirra var
^orðmaðurinn Sophus Bugge, enda var stofnaður sérstakur kennarastóll
handa honum í norrænum málvísindum við Oslóarháskóla. Þegar greidd voru
utkvæði á fundi í heimspekideildinni um hæfni umsækjenda 5. apríl 1865,
voru Wisén og Vidmark báðir dæmdir hæfir einum rómi - hlutu 11 atkvæði.
e* töldu Gísla hæfan en fimm óhæfan.
Það er þess virði að staðnæmast aðeins við umsagnimar um hæfni Gísla.
tNíekilegasta umsögnin kom frá prófessor Albert Theodor Lysander. Þar