Andvari - 01.01.2008, Blaðsíða 41
andvari
BJARNI BJARNASON
39
treysta á nægilegan stuðning í krafti góðrar reynslu. Hann mun hafa
talið fullreynt um byggingu nýs húsmæðraskóla fyrir Suðurland í fyr-
irsjáanlegri framtíð. Hann gekk einnig úr skugga um að óánægjuraddir
vegna staðsetningar á Laugarvatni stæðu ekki í vegi skólans og veitti
honum í reynd forstöðu til 1944. Sjálfur tók hann svo til orða að hér-
aðsskólinn hefði stofnað „innan sinna vébanda húsmæðradeild í húsinu
Lind, það er í gróðrarstöðinni...Árið 1944 hófst fullgildur húsmæðra-
skóli“.53 Nú munu allir geta verið sammála um að saga Hússtjórnarskóla
Suðurlands hefjist í janúar 1943 undir stjórn Bjarna Bjarnasonar. Og
næg eru vitni þess að þá var gæfuspor stigið.
Um aðdraganda að stofnun Menntaskólans að Laugarvatni er ýtarleg
greinargerð Bjarna í bók hans Laugarvatnsskóli þrítugur. Einnig er að
finna rækilega lýsingu á því efni í sögu Menntaskólans að Laugarvatni
sem út kom árið 2001.54 Hér verður sú saga ekki rakin, aðeins reynt
að sýna hvernig Bjarni vann að því verki, sem e.t.v. lýsir best ódrep-
andi þrautseigju hans og baráttuvilja þegar saman fór metnaður og
bjartsýni á sigur góðs málstaðar. Hversu lokuð sem öll sund virt-
ust bilaði aldrei trú hans á farsæla lendingu; hvað til hennar þurfti
hafði hann lært í Þorlákshöfn forðum. Upphaf menntaskólakennslu á
Laugarvatni er venjulega talið stofnun svonefndrar Skálholtsdeildar
haustið 1947. Skólanefnd hafði á fundi sínum 18. apríl þá um vorið
falið formanni og skólastjóra að kanna möguleika á framhaldsdeild við
Laugarvatnsskólann „einkum með tilliti til þeirra nemenda úr sveit,
Sem standast landspróf“.55 Landsprófið varð til með nýjum fræðslu-
lögum 1946, þeim hinum sömu og mæltu fyrir um stofnun mennta-
skóla í sveit þegar fé fengist til þess á fjárlögum. Munnlegt leyfi fékkst
hl bráðabirgða hjá menntamálaráðherra, Eysteini Jónssyni56 og rætt
yar við rektor Menntaskólans í Reykjavík um leyfi til að prófa vænt-
anlega nemendur að vori.57 í þessu sambandi er rétt að hafa í huga að
þegar árið 1945 var þriðja bekk bætt við héraðsskólann „í þeim tilgangi
að þar væri lokið gagnfræðaprófi og einnig með það fyrir augum, að
Þeir nemendur, sem ætluðu sér í menntaskólanám, gætu komizt beint
1 svokallaða lærdómsdeild þeirra“.58 Þetta var fyrir daga landsprófs og
Wí hugsanlegt að þriðja bekknum hafi, auk gagnfræðaprófsins, verið
ætlað að geta samsvarað þeim bekk í eldri menntaskólunum og verið
sem slíkur undanfari 4. (þ.e. 2.) bekkjar menntaskóla. Nokkuð er það
að einn nemandi þessa nýja bekkjar, Benedikt Sigvaldason, settist í
bekk MR um haustið, að vísu eftir inntökupróf. En eins og bent er