Menntamál - 01.04.1967, Síða 64

58
MENNTAMAL
teljast lágmark Jjess, að Jietta sé hægt. Athuganir sýna, að
nær 15% barna í Reykjavík hafa ekki náð þessu, er þau
ljúka námi 9 ára bekkjar, og eru Jm' vart búin undir nám
í lesgreinum.
Lestrarerfiðleikar eða seinlærni í lestri eru raunar ein-
kenni, sem á sér margar orsakir. ÖIl þau vandkvæði, sem
áður voru nefnd, valda lestrarerfiðleikum. Ráðstafanir
gegn þeim þurfa Jni' að vera mismunandi, eftir Jrví hver
orsökin er.
Vanþroski og tornæmi eru algengustu orsakir seinkaðs
lestrarnáms, þó eru að vísu ekki öll tornæm börn sein að
læra að lesa. Hér skiptir mestu að seinka lestrarkennslunni.
Finna þarf hinn tornæma hóp strax og hann byrjar í skóla,
nota fyrsta árið til undirbúnings sjálfu lestrarnáminu, en
láta það svo fara fram næstu 3 árin. Þessi hópur ætti að
Ijúka barnaprófi ári síðar en jafnaldrar.
Næst algengasta orsök lestrarerfiðleika er taugaveiklun
af ýmsu tagi — Jakt ekki valdi hún nærri alltaf slíkum erlið-
leikum. En oft eru einkenni hennar af Jrví tagi, að þau
hamla lestrarnámi, einkum ef um ókyrrð eða lélega ein-
beitingu er að ræða, skort á sjálfstrausti eða slen og áhuga-
leysi, sem fylgt getur rótgrónari geðtruflunum.
Hinar geðrænu orsakir lestrarerfiðleika eru oft mjög
samtvinnaðar kennslumistökum, Jr. .e. a. s. ýmis mistök og
klaufalegar aðfarir við byrjunarkennslu í lestri hafa ör-
lagarík áhrif, ef um er að ræða viðkvæman nemanda, sem
skortir sjálfstraust eða einbeitingu. Hjá vissum nemendum
geta Jrví slík mistök aukið á taugaveiklun, sem fyrir er,
og veldur svo hvorttveggja langvinnum lestrarerfiðleikum.
Léleg skólasókn og vanrækt heimanám veldur oft lestrar-
erfiðleikum. Kennsla verður }:>á of sundurslitin, til að byrj-
unaratriði lærist sem skyldi.
Loks eru til lestrarerfiðleikar hjá meðalgreindum börn-
um, sem hvorki eru vanhirt né taugaveikluð. Er þar um að
ræða sérstaka skynjunar- og túlkunarörðugleika í sam-