Menntamál - 01.04.1967, Qupperneq 92

86
MENNTAMAL
en verið hefur, a. m. k. í framhaldsskólum. Tilfinningar og
viðhorf, sem endurspeglast í nútímaskáldskap hljóta að vera
nákomnari ungu fó.'.ki í dag en margt í skáldskap fyrri alda
og að mörgu leyti auðveldara fyrir það að finna hljómgrunn
fyrir sínar hugarhræringar þar, í leitinni að persónuleika
sínum. A unglingsárum eru spurningarnar: hver er ég?
hvað get ég? hvað má ég? áleitnari en annars á æviskeiðinu.
()g ef við höldum, að vænlegra sé að leita svaranna í góð-
um bókmenntum en því, sem skemmtanaiðnaður og afþrey-
ingarlesefni býður, hljótum við að verða að íhuga vel,
hvað við ætlum að gefa nemendum okkar til að leita svara
sinna í. Engri rýrð er kastað á þjóðsögur, ættjarðarljóð og
sveitalífssögur 19. aldar, þó fullyrt sé, að önnur og nýrri
verk geymi líklegra efni til að verða að þáttum í þeirri
lífsskoðun, sem vaxandi kynslóð mun vonandi enn um
sinn sækja til góðra bókmennta. Og ef við viljum, að ein-
hverra svara sé þar leitað, er óhjákvæmilegt, að fram fari
stöðugt endurmat á því lesefni, sem boðið er fram í skól-
um landsins. Enskur háskólakennari hefur komizt svo að
orði um þetta atriði: „The texture of living experience lias
changed so much, and with increasing rapidity, in the last
thirty or forty years that much of English literature up to
the threshold of modern times is now as remote as the an-
cient classics; certainly far more remote than it was a
generation ago. The ordinary English classics are no
longer part of the natural formation of the youngA1)
Þó að í orðum þessum felist holl áminning, er hæpið fyrir
okkur að taka undir þau fyrirvaralaust. Áhrifavald og list
liins bezta í íslenzkum fornbókmenntum er t. d. á þann
veg, að kynni af þeim verkum eiga að vera sjálfsagður þáttur
lífs, endurnýjun ljóðmáls, myndsköpunar og hugmyndatengsla, lausn
ljóðsins úr viðjum vanahugsunar og hefðbundinna forma."
]) Graham Hough: Crisis in Literary Education grein í safnritinu
Crisis in the Humanities, edited by J. H. Plumb, Penguin Books 1964.