Skírnir - 01.01.1927, Blaðsíða 123

Tyrkja-Gudda.
i.
í sumar eru liðnar réttar þrjár aldir frá Tyrkjaráninu,
sem svo hefur verið nefnt, eða víking Algiermanna hér við
land. Á þeim tíma var sjórán regluleg atvinna fjölda manns
á Serklandi, svo sem verið hafði fyrrum á Norðurlöndum.
Serkneskir víkingar tóku kaupskip um allt Miðjarðarhaf og
jafnvel norður við strendur Bretlandseyja, en hjuggu strand-
högg og höfðu fólk á braut í ánauð, þar sem þeir fengu
því við komið. Eins og nærri má geta, var herhlaupið til
íslands ekki nema lítilfjörlegt atvik í þessari miklu víkinga-
sögu. En það varð einn hinn sviplegasti og ægilegasti
atburður i sögu íslendinga. Að vísu hafði alþýða manna
öldum saman drukkið í sig frásögur um víking og vígaferli
í sögum og rímum. Hún hafði valið sér að átrúnaðargoð-
um fornaldarkappa, sem voru ekki hóti betri en Hund-
Tyrkinn. íslendingar höfðu líka haft nokkurn viðbúnað við
Tyrkjanum. í rúm 70 ár hafði verið sungið í kirkjum landsins:
Halt oss, guð, við þitt helga orð
og heft páfans og Tyrkja morð.1)
Og sex árum á undan ráninu hafði komið út »Bæn á
móti Tyrkjanum«, þar sem guð er beðinn að »varðveita
oss fyrir þeim hræðilega Tyrkjans týrannaskap og fyrir
hans stóru makt« og taka »hug og hjarta frá Tyrkjunum,
svo þeir hljóti að örvilnast og að þeirra hendur verði afl-
vana og örmagna.«2) En þrátt fyrir allt þetta kom það
1) Sálmakver Marteins biskups Einarssonar 1555. Sálmabók
Guðbrands Þorl. 1589 (lítið eitt breyttur) og siðan í gröllurum og
sálmabókum til miðrar 18. aldar.
2) Kristilegar bænir eftir Johann Havermann (Avenarius), þýddar
af Oddi biskupi Einarssyni. Fyrst prentaðar á Hólum 1621. Sjá Tyrkja-
ránið á íslandi XII—XIII.