Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1928, Síða 88

82
Frádráttur.
IDUNN
sem með er og móti og bera það ýtarlega saman, áður
en dómur er feldur. Ekki veit ég annað, sem þjóð vorri
og heiminum öllum er meiri nauðsyn á. Væri svo, myndu
menn síður reiða dómsleggjuna eftir að hafa að eins
séð eina hlið máls eða minna.
Þekkingarleysi höf. á því, sem hann er að dæma,
kemur t. d. skýrt í Ijós í setningu, er hér skal tilfærð
orðrétt. Hún er neðarlega á 60. síðu 1. heftis »Vöku«.
Þar segir höfundurinn um mælingu þekkingar, eða prófin:
„Það liggur í hlutarins eðli, að þau verði því grunn-
færari, sem reynt er að reisa þau meira á talningu og
útrýma persónulegu mati“. Meiri fjarstæða en þessi
verður varla sögð. Eins og höf. segir sjálfur nokkrum
línum ofar, eru prófin næsta ónákvæmur mælikvarði.
Mæling þekkingar er tilraun til að mæla réttar en hægt
er að gera af handahófi, og jafnvel með ófullkominn
mælikvarða í höndum má gefa réttlátari einkunnir en af
handahófi. Auðvitað lærist góðum kennara að gefa
þannig fyrir, að allsanngjarnt hlutfall sé innbyrðis milli
einkunna, sem hann gefur. Það er vegna þess, að hann
hefir myndað sér mælikvarða í huganum. En aðrir
kennarar mynda sér aðra mælikvarða, og þar er oft
lífið eða ekkert samræmi milli. Sumir kennarar gefa
aldrei ofan við fjóra, nema um afburða frammistöðu sé
að ræða. Aðrir gefa varla neðan við fjóra. Til þess að
vita, hvað einkunnin fjórir þýðir, eða önnur einkunn,
þarf að þekkja manninn, sem gaf einkunnina, og vita
hvað hann ætlaðist til að hún táknaði, annars gefur hún
litla eða jafnvel ranga hugmynd um kunnáttu þess, er
hlaut hana. Onákvæmni í einkunnagjöfum er alkunnari
en svo, að eyða þurfi að orðum. Jafnvel þótt kennari
sé allur af vilja gerður og búinn hinum beztu kennara-
kostum, getur honum skeikað í handahófsmælingu á