Tímarit lögfræðinga - 01.12.1998, Page 64

sbr. H 1988 1982 þar sem ekki var fallist á kröfu um vaxtavexti yegna þess að
ekki var samið svo um. Sjá hins vegar H 1996 189 þar sem fallist var á kröfu
um, að heimilt væri að höfuðstólsfæra vexti, skv. 7. gr. vaxtalaga nr. 25/1987 á
12 mánaða fresti.
Hin almenna regla varðandi dráttarvexti er sú, að gjaldfallnir dráttarvextir
skulu lagðir við höfuðstól á 12 mánaða fresti, sbr. 12. gr. vxl. Þetta má þó einungis
gera, ef vanskil standa lengur en í 12 mánuði og ekki oftar en á 12 mánaða fresti.
I 49. gr. víxill. og 46. gr. tékkal. er gert ráð fyrir því, að sá víxilskuldari eða
tékkaskuldari, sem leysir til sín víxil eða tékka ásamt áföllnum vöxtum, geti
krafist úr hendi þess víxilskuldara eða tékkaskuldara, sem ábyrgð ber gagnvart
honum, allra þeirra fjárhæða, sem hann hefur greitt. í því felst, að allir áfallnir
vextir á innlausnardegi leggjast við höfuðstól og mynda nýjan stofn kröfu á
hendur síðamefnda skuldaranum. Sama regla og hér var síðast nefnd er einnig
talin gilda í öðmm tilvikum, þar sem maður hefur samkvæmt skyldu leyst til sín
skuld, en á framkröfu á hendur öðmm aðila.33
2.3.2.4 Dráttarvextir
Eins og áður segir er með dráttarvöxtum átt við þá vexti, sem reiknast á kröfu
frá gjalddaga hennar eða eindaga.
Vanefndir á peningaskuldbindingum verða oftast með þeim hætti, að greiðsla
dregst fram yfir réttan gjalddaga. Kröfuhafinn bíður vaxtatap við þessar van-
efndir, því hann hefði getað látið peningana bera vexti, ef hann hefði fengið þá
greidda á réttum tíma. Bætur fyrir slíkt vaxtatap em nefndar dráttarvextir, og
þeirra getur kröfuhafi krafist, ef dráttur verður á greiðslu höfuðstóls, án tillits til
þess, hvernig á drættinum stóð, þ.e. sök skuldara skiptir ekki máli.34
Skaðabætur þessar, dráttarvextir, eru reiknaðar með sérstökum hætti, svo
sem nánar verður rakið síðar. Þær eru, ef svo má segja, lögákveðnar skaðabætur
(meðalhófsbætur), sem greiða ber án tillits til sönnunar tjóns. í því felst, að þótt
kröfuhafinn geti sannað, að fjártjón hans (vaxtatap) nemi hærri fjárhæð en hin-
um lögákveðnu dráttarvöxtum, verður hann að láta sér þá nægja, og skuldari
verður að greiða dráttarvextina, þótt hann geti sannað, að raunvemlegt vaxtatap
kröfuhafans hafi verið minna.3"’ Telja verður, að kröfuhafi geti átt rétt til frekari
bóta vegna greiðsludráttar en dráttarvaxta, ef hann bíður í raun meira tjón.
Vaxtatap sitt getur hann á hinn bóginn ekki fengið bætt með öðmm hætti.36
33 Um vaxtavexti sjá nánar Viðar Már Matthíasson: Um vexti og dráttarvexti í lögum og laga-
framkvæmd, bls. 13, 48-49 og bls. 58.
34 Bernhard Gomard: Obligationsret I, bls. 105-106; Henry Ussing: Obligationsretten, bls. 73;
Þórður Eyjólfsson: Lagastafir, bls. 208; Ólafur Lárusson: Kaflar úr kröfurétti, bls. 38; Viðar
Már Matthíasson: Um vextí og dráttarvexti í lögum og lagaframkvæmd, bls. 12.
35 Sjá t.d. Ólafur Lárusson: Kaflar úr kröfurétti, bls. 38-39.
36 Sjá Þórður Eyjólfsson: Lagastafir, bls. 208, og Viðar Már Matthíasson: Um vexti og drátt-
arvexti í lögum og lagaframkvæmd, bls. 13. Sjá hins vegar Ólafur Lárusson: Kaflar úr kröfurétti,
bls. 39, þar sem hann ræðir um dráttarvexti og segir: „Bætur fyrir annað tjón, sem kröfuhafi bíður
af vanefnd peningagreiðslu, en vaxtatap, fær hann venjulega eigi“.
316