Hugur - 01.01.1994, Side 109

Hugur - 01.01.1994, Side 109
HUGUR Meinbugur á rökleiðslu 107 kann að vera hyggilegt að vekja athygli á því hér að orðin „afleiðsla“ og „aðleiðsla“ eru íðorð eða fræðiheiti, og það er ekkert allsherjar- samkomulag um skilgreiningar á þeim. Því fylgir að það þjónaði engum tilgangi að stofna til illdeilna um það hvort ályktun af regludómi til einstaks tilfellis — að því gefnu að slík ályktun sé gild — sé „í raun og sannleika“ afleiðsluályktun eða „í raun og sannleika" aðleiðsluályktun. Ég hef bent á það eitt að í ljósi „almenns vísdóms“ um afleiðslu, aðleiðslu og muninn á þeim tveimur, sé ástæða til að neita því að regludómaályktanirnar séu óbrotin afleiðsla eða óbrotin aðleiðsla (ef eitthvað er til sem heitið getur „óbrotin aðleiðsla"). Við getum kallað þær „hálfgerðar afleiðsluályktanir“.25 Þessar ályktanir hafa sama ytra snið og mjög algeng tegund afleiðsluályktana. Þær eru ályktanir af almennum sannindum til einstakra tilfella. En eins og við höfum séð mörg dæmi um, getur niðurstaða þeirra verið röng þótt þær séu rétt dregnar og forsendur 25 Nánari umræðu um þetta atriði er að finna í væntanlegri ritgerð minni „Introduction to the Utilitarianism of John Stuart Mill“, §IX. Nýverið hefur orðið til hreyfing fræðimanna á sviði sem heitir „margleit rökfræði" (non-monotonic logic). Fylgismenn hreyfingarinnar, sem tengist gervigreindarfræði og þekkingarrökfræði, fást mjög við að færa í formlegan búning ályktanir af þessum toga. Meðal áhrifamikilla ritgerða má nefna: J. McCarthy and P. J. Hayes, „Some Philosophical Problems from the Standpoint of Artificial Intelligence”, Machine Intelligence 4; B. Meltzer and D. Michie, ritstj. (Edinborg: Edinburgh University Press, 1969), s. 463-502; Marvin Minsky, „A Framework for Representing Knowledge", 'I'he Psychology of Computer Vision, P. Winston, ritstj. (New York: McGraw-Hill, 1975), s. 211-277; J. McCarthy, „Epistemological Problems of Artificial Intelligence", Proceedings of the Fiftli International Joint Conference on Artificial Intelligence (Cambridge, Mass., 1977), s. 1038-1044; og sbr. Donald Perlis, „On the Consistency of Commonsense Reasoning", Computational Intelligence 2 (1986), s. 180-190, og Steve Hanks and Drew McDermott, „Default Reasoning, Nonmonotonic Logics, and the Frame Problem", Proceedings of the Fifth National Conference on Artificial Intelligence (Philadelphia, 1986), s. 328- 333. Eins og ráða má af þessari ritgerð minni er hugmyndin um margleitar ályktanir ekki ný. Hún er að minnsta kosti jafngömul Aristótelesi, finnst í aðferðafræði Mills og hefur gegnt nokkkru hlutverki ( samtímarökræðum í heimspeki vísindanna. Hugmyndin um að búa slíkar ályktanir í formlegan búning virðist mér vera ágæt, svo lengi sem fólk tapar ekki áttum í formunum og telji sér trú um að það skilji hluti sem það skilur alls ekki. Ég óttast að í greinum eins og boðarökfræði og þekkingarrökfræði hafi einmitt þetta gerzt. Sbr. David J. Israel, „What's Wrong with Non-monotonic Logic?“, Proceedings of the First Annual National Conference on Artificial Intelligence (Stanford: American Association for Artificial Intelligence, 1980), s. 99-101.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132

x

Hugur

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Hugur
https://timarit.is/publication/603

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.