Hugur - 01.01.1994, Blaðsíða 20

Hugur - 01.01.1994, Blaðsíða 20
18 Wayne Norman HUGUR alheimsins. Eins og Rawls segir berum orðum sem honum er annars ekki tamt: „Ekki er hægt að leiða réttlætishugmyndir af slíkum sannindum“.10 Því má gera skóna að sá Rawls sem ræður ferð í síðari ritsmíðum væri ekki eins ákveðinn um þetta og myndi vísast halda því f'ram að okkur væri hollast að forðast leit að slíkum sannindum sem grundvelli að réttlætingu vegna þess að, a) við þurfum ekki á þeim að halda ef við getum náð samkomulagi eftir hlutbundnari leiðum og b) vegna þess að vitum hversu vonlaust það er að búast við víðtæku samkomulagi um slíkar frumspekilegar forsendur.* 11 Mig grunar að flest okkar myndu ganga skrefi lengra og halda því fram að c) það sé engin áreiðanleg aðferð til að skera úr um djúpstæðar frumspekilegar deilur, og d) að það sé ekki nokkur einasta ástæða til að halda að „ytri“ gildi og forskriftir sé að finna í eðli alheimsins. Eins og Sir Isaiah Berlin sagði heldur háðslega fyrir stuttu, þegar hann var að útskýra hvers vegna hann hafnaði hugmyndum Strauss um fyrirfram réttlætingar: Ég hygg að allt og sumt sem í veröldinni er að finna sé fólk og hugmyndir í kollum þess — takmörk, tilfinningar, ótti, val, hug- sjónir og öll önnur form mannlegrar reynslu. Þetta er nú allt og sumt sem ég þekki til. ... Kannski er til einhver veröld eilífra sanninda og gilda sem töfraauga hins sanna hugsuðar sér — en sé svo þá hlýtur sú veröld að tilheyra hópi útvalinna sem ég óttast að mér hafi aldrei hlotnast sú náð að tilheyra. Vitaskuld eru fjölmargar aðrar samtímastefnur í siðfræði sem vilja nálgast réttlætingar útfrá samræðu fremur en leitinni að fyrirfram sannindum. Það sem greinir þá og fylgjendur aðferða- fræði í anda Rawls að er einkum hugmynd þeirra um það gagnvart hverjum manni ber að réttlæta kenningar sínar. En ef réttlæting gengur út á það að fá andstæðing á sitt band, hversu öndverðum andstæðingi þarf maður þá að snúa? Rawls myndi segja að við þessari spurningu væri ekkert svar. Ef „markmið stjórnmálaheimspekinnar fara eftir því samfélagi sem hún tekur til,“ eins og hann heldur fram í seinni tíð, þá gildir væntanlega það sama um innihald réttlætiskenninga og eðli þeirra 10 A Theory of Justice, s. 21. 11 Sjá Political Liberalism, s. 171 og 224. 12 Berlin, Conversation with Isaiali Berlin, ritstýrt af Ramin Jahanbegloo (New York: Charles Scribner's Sons, 1991), s. 32.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Hugur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Hugur
https://timarit.is/publication/603

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.