Hugur - 01.01.1994, Síða 109

Hugur - 01.01.1994, Síða 109
HUGUR Meinbugur á rökleiðslu 107 kann að vera hyggilegt að vekja athygli á því hér að orðin „afleiðsla“ og „aðleiðsla“ eru íðorð eða fræðiheiti, og það er ekkert allsherjar- samkomulag um skilgreiningar á þeim. Því fylgir að það þjónaði engum tilgangi að stofna til illdeilna um það hvort ályktun af regludómi til einstaks tilfellis — að því gefnu að slík ályktun sé gild — sé „í raun og sannleika“ afleiðsluályktun eða „í raun og sannleika" aðleiðsluályktun. Ég hef bent á það eitt að í ljósi „almenns vísdóms“ um afleiðslu, aðleiðslu og muninn á þeim tveimur, sé ástæða til að neita því að regludómaályktanirnar séu óbrotin afleiðsla eða óbrotin aðleiðsla (ef eitthvað er til sem heitið getur „óbrotin aðleiðsla"). Við getum kallað þær „hálfgerðar afleiðsluályktanir“.25 Þessar ályktanir hafa sama ytra snið og mjög algeng tegund afleiðsluályktana. Þær eru ályktanir af almennum sannindum til einstakra tilfella. En eins og við höfum séð mörg dæmi um, getur niðurstaða þeirra verið röng þótt þær séu rétt dregnar og forsendur 25 Nánari umræðu um þetta atriði er að finna í væntanlegri ritgerð minni „Introduction to the Utilitarianism of John Stuart Mill“, §IX. Nýverið hefur orðið til hreyfing fræðimanna á sviði sem heitir „margleit rökfræði" (non-monotonic logic). Fylgismenn hreyfingarinnar, sem tengist gervigreindarfræði og þekkingarrökfræði, fást mjög við að færa í formlegan búning ályktanir af þessum toga. Meðal áhrifamikilla ritgerða má nefna: J. McCarthy and P. J. Hayes, „Some Philosophical Problems from the Standpoint of Artificial Intelligence”, Machine Intelligence 4; B. Meltzer and D. Michie, ritstj. (Edinborg: Edinburgh University Press, 1969), s. 463-502; Marvin Minsky, „A Framework for Representing Knowledge", 'I'he Psychology of Computer Vision, P. Winston, ritstj. (New York: McGraw-Hill, 1975), s. 211-277; J. McCarthy, „Epistemological Problems of Artificial Intelligence", Proceedings of the Fiftli International Joint Conference on Artificial Intelligence (Cambridge, Mass., 1977), s. 1038-1044; og sbr. Donald Perlis, „On the Consistency of Commonsense Reasoning", Computational Intelligence 2 (1986), s. 180-190, og Steve Hanks and Drew McDermott, „Default Reasoning, Nonmonotonic Logics, and the Frame Problem", Proceedings of the Fifth National Conference on Artificial Intelligence (Philadelphia, 1986), s. 328- 333. Eins og ráða má af þessari ritgerð minni er hugmyndin um margleitar ályktanir ekki ný. Hún er að minnsta kosti jafngömul Aristótelesi, finnst í aðferðafræði Mills og hefur gegnt nokkkru hlutverki ( samtímarökræðum í heimspeki vísindanna. Hugmyndin um að búa slíkar ályktanir í formlegan búning virðist mér vera ágæt, svo lengi sem fólk tapar ekki áttum í formunum og telji sér trú um að það skilji hluti sem það skilur alls ekki. Ég óttast að í greinum eins og boðarökfræði og þekkingarrökfræði hafi einmitt þetta gerzt. Sbr. David J. Israel, „What's Wrong with Non-monotonic Logic?“, Proceedings of the First Annual National Conference on Artificial Intelligence (Stanford: American Association for Artificial Intelligence, 1980), s. 99-101.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132

x

Hugur

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Hugur
https://timarit.is/publication/603

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.