Uppeldi og menntun - 01.01.2007, Page 38

38
2. Hvernig geta starfsmenn skóla og foreldrar notað samstarfsáætlun Epstein
(2001) til að þróa betra samstarf?
Oddeyrarskóli á Akureyri varð fyrir valinu til þátttöku í rannsókninni. Í skólanum
voru rúmlega 200 nemendur í 1. til 10. bekk og um 45 starfsmenn, þar af 21 kennari,
þegar rannsóknin hófst. Áhugi skólastjórnenda á samstarfi við foreldra varð til þess
að skólastjóri Oddeyrarskóla óskaði eftir þátttöku skólans í rannsóknarverkefninu.
Gerð var tilraun til að þróa vinnubrögð í samstarfi skóla við fjölskyldur og skapa
hagnýta þekkingu með kennurum á vettvangi. Leiðarljósið var að skólinn lærði um
leið og hann fetaði sig í gegnum þróunarverkefnið. Af þessum ástæðum varð starf-
endarannsókn fyrir valinu; aðferð sem getur verið allt í senn: rannsókn á samstarfi
skólans og fjölskyldna, þróunarferli skólans en jafnframt leið til að þroska kennara
sem fagmenn. Starfendarannsóknir í skóla byggjast á samstarfi kennara innbyrðis og
samstarfi við rannsakanda þar sem fléttað er saman starfi kennarans og rannsóknum.
Þátttakendur leggja mat á eigin störf, leita lausna á vanda sem er fyrir hendi og láta
á þær reyna í starfi (Jón Baldvin Hannesson, Rósa Eggertsdóttir og Rúnar Sigþórs-
son, 2002). Ferli aðferðarinnar felur þannig í sér að kennarar reyna nýja starfshætti og
tengja saman eigið nám og starf. Um leið öðlast þeir dýpri skilning á samstarfinu og
eigin framkvæmd sem á að leiða til aðgerða og breytinga.
Í samræmi við samstarfsáætlun Epstein (2001) var myndaður aðgerðahópur innan
Oddeyrarskóla sem samanstóð af ellefu manns: fjórum kennurum af öllum aldursstig-
um, tveimur nemendum, skólastjórnendum, tveimur foreldrum og rannsakanda sem
jafnframt var ráðgjafi þróunarverkefnisins. Við val á þátttakendum í aðgerðahópinn
réð áhugi einstaklinganna á samstarfinu miklu og skólastjórnendur komu með tillög-
ur um fulltrúa foreldra og nemenda. Aðgerðahópurinn var stýrihópur í rannsókninni,
hafði yfirumsjón með samstarfsáætluninni, bar ábyrgð á að bæta og þróa samskipti
heimilis og skóla og vann í nánu samstarfi við kennara og foreldra. Hann bar ábyrgð
á því að leggja mat á samstarfið, skipulagði tillögur að nýjum leiðum, kom nýjum
hugmyndum í framkvæmd og hélt áfram að þróa og samhæfa framkvæmdir. Þannig
leiddi hópurinn vinnuna en allir kennarar skólans voru þátttakendur í þróunarverk-
efninu á einn eða annan hátt.
Hlutverk mitt sem ráðgjafa og rannsakanda var að hafa yfirumsjón með þróun-
arverkefninu, kynna fræðilegan grunn og kenningar á námskeiðum og fundum,
stýra fundum aðgerðahóps og útvega það efni sem þurfti, svo sem samstarfsáætlun
Epstein. Enn fremur skyldi ég leiða vinnuferlið og stýra vinnunni, vera faglegur ráð-
gjafi skólans og aðstoða við námskeiðshald, kynningar og þjálfun starfsmanna. Einnig
fólst í hlutverkinu að veita starfsmönnum handleiðslu og stuðning hverjum fyrir sig
þegar eftir því var leitað. Auk þess átti ég að vinna náið með kennurum og foreldrum
að ákveðnum verkefnum og funda með skólastjórnendum eftir þörfum.
Gagnasöfnun og úrvinnsla
Á þeim tveimur árum sem rannsóknin stóð yfir var eftirfarandi gagna aflað um sam-
starf skólans við fjölskyldur:
„FANNST ÉG GETA SAGT ÞAÐ SEM MÉR LÁ Á H JARTA …“